۹ بخش بوم مدل کسب‌وکار

اگر شما ایده راه‌اندازی یک استارت‌آپ را در سر می‌پرورانید، لازم است که بوم مدل کسب‌وکار خود را به طور دقیق طراحی و ترسیم کنید. چرا که داشتن بوم مدل کسب‌وکار به شما کمک می‌کند، توضیحاتی را که برای معرفی کسب‌وکار خود برای مشتریان و سرمایه‌گذاران آماده کرده‌اید، هر بار تکرار نکنید. در عوض بوم مدل کسب‌وکار خود را به آن ها نشان داده و توضیح مختصری به آن‌ها بدهید. این تنها یکی از مزایای داشتن بوم مدل کسب‌وکار است. علاوه بر این، شما با داشتن بوم مدل کسب‌وکار می‌توانید تمام طرح‌ها و ایده‌های ذهنی خود را درباره منابع، شرکا، مشتریان و… به طور دقیق مشخص کنید. در ادامه این مقاله به شما خواهیم گفت که بوم مدل کسب‌وکار چیست و شامل چه مواردی هستند.

بوم مدل کسب‌وکار چیست؟

بوم مدل کسب‌و‌کار (Business Model Canvas) یک طرح نقشه‌وار است که به سادگی مهم‌ترین‌ ارکان استارت‌آپ شما را توصیف می‌کند. در واقع می‌توان گفت این طرح، یک ابزار مدیریتی برای کارآفرینان است و ۹ بخش مجزا دارد که عناصر بنیادی یک استارت‌آپ محسوب می‌شوند. شاید با خودتان بگویید «چرا داشتن بوم مدل کسب‌وکار، از بایدهای راه‌اندازی یک استارت‌آپ‌ است؟» در لیست زیر پاسخ سوال خود را خواهید گرفت:

• بوم مدل کسب‌وکار، جزئیات و مطالب غیرضروری ندارد و ارزشمندترین اطلاعات قابل ارائه درباره استارت‌آپ را شامل می‌شود.
• به دلیل طبقه‌بندی مناسب اطلاعات، فهم آن برای همه آسان است.
• تغییر یا ویرایش یک قسمت از بوم، به راحتی قابل اعمال است.
• بوم مدل کسبوکار را در همه استارت‌آپ‌ها می‌توان ترسیم کرد.

۹ جزء بوم مدل کسب‌وکار چه هستند؟

به خاطر داشته باشید، بوم مدل کسب‌وکار شما نیاز دارد تا به طور مداوم به‌روز رسانی شود. چرا که ممکن است در استارت‌آپ شما تغییراتی ایجاد شود؛ بنابراین فراموش نکنید که پس از تکمیل، دوباره آن را بررسی کنید و از صحت و به‌روز بودن مدل کسب‌وکار خود، اطمینان حاصل کنید. همانطور که در ابتدا گفتیم، بوم مدل کسب‌وکار ۹ قسمت دارد که عبارتند از: بخش مشتریان، ارزش پیشنهادی، کانال‌ها، روابط با مشتری، جریان درآمد، منابع کلیدی، فعالیت‌های کلیدی، شرکای کلیدی و ساختار هزینه. حال به تفکیک هر کدام را توضیح خواهیم داد.

بخش مشتریان

هر کسب‌وکاری نیاز به مشتریان خاص خود را دارد. مشتری شما می‌تواند افراد یا شرکت‌هایی  باشند که شما می‌خواهید محصول یا خدمات خود را به آن‌ها ارائه دهید. خوب است که بخش مشتریان خود را تقسیم‌بندی کنید؛ زیرا با در نظر گرفتن تفاوت میان آن‌ها، بهتر می‌توانید خدمات یا کالای خود را به دست آنان برسانید.

ارزش پیشنهادی

این بخش از بوم، مرتبط با کالا یا خدمات شماست که برای راه حل مشکل مشتریان، آن را ایجاد می‌کنید. کالا یا خدمتی که ارائه می‌دهید، باید متفاوت یا برتر از کالا یا خدمات رقیبانتان باشد، تا مشتریان، انتخاب محصول شما را ترجیح دهند.

کانال‌ها

منظور از کانال‌ها، راه‌های ارتباطی استارت‌آپ شما با مشتریان است. کانال‌های ارتباطی به شما کمک می‌کند، نظرات مشتریان را در خصوص محصول خود بفهمید و در صورت نیاز آن را ارتقا دهید.

روابط با مشتری

شما باید نوع رابطه‌ یا نحوه تعامل خود را که با هر یک از بخش‌های مشتری دارید، در مسیر رسیدن به اهدافتان مشخص کنید. توجه داشته باشید که شما باید همواره ارتباط با مشتری را حفظ کنید و از تاثیر آن در موفقیت استارت‌آپ تان غافل نشوید.

جریان‌های درآمد

از طریق این قسمت، سود کار شما مشخص می‌شود. جریان درآمدها، منابع یک کسب‌وکار هستند که باعث می‌شوند از فروش کالا یا خدمات درآمد کسب کنید. بنابراین در این قسمت باید نحوه درآمدزایی خود را از ارزش پیشنهادی شرح دهید.

منابع کلیدی

منابع کلیدی یا اصلی، منابع مورد نیاز شما برای انجام فعالیت‌ها کلیدی هستند. منابع کلیدی می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند؛ اعم از: انسانی (کارمندان)، مالی (نقدی، غیرنقدی و…)، ذهنی (ثبت اختراع و…) و فیزیکی (تجهیزات و مانند آن)

فعالیت‌های کلیدی

در این بخش، باید کلیه فعالیت‌های کلیدی را که  برای کاربردی بودن مدل کسب‌وکار خود انجام می‌دهید، ذکر کنید. این فعالیت‌های کلیدی ۳ دسته هستند: حل مشکلات، تولید و شبکه

شرکای کلیدی

منظور از شرکای کلیدی یا شرکای اصلی، شرکت‌هایی هستند که به شما در انجام فعالیت‌های کلیدی کمک می‌کنند. این مشارکت باعث می‌شود ریسک کار پایین آمده و دسترسی به منابع نیز برای شما آسان‌تر باشد.

ساختار هزینه

در اینجا شما تمام هزینه‌های مربوط به عملکرد مدل کسب‌وکار خود را مشخص می‌کنید. به عبارتی شما باید بر ارزیابی هزینه ایجاد و ارائه پیشنهادات ارزشی خود‌، ایجاد جریان درآمد و حفظ روابط با مشتری تمرکز کنید. و هنگامی که منابع‌، فعالیت‌ها و شرکای اصلی خود را مشخص کردید‌، این کار به سادگی قابل اجرا است.

در تصویر زیر شما مثالی از بوم مدل کسب‌وکار Universal Bio-Mining را مشاهده می‌کنید.

حال وقت آن رسیده است که با مدل‌های درآمدی کسب‌وکار آشنا شوید. همچنین در صورتی که می‌خواهید خلاصه‌ای از آنچه گفته شد را در یک ویدئوی کوتاه ببینید، اینجا کلیک کنید.

منبعhttps://creately.com/blog/diagrams/business-model-canvas-explained/