آثار معدنکاری دریایی بر زیست بوم اقیانوس‌ها

کانی مگ، محمد قهرمانی کوشان- در کف اقیانوس ذخایر پرارزش مواد معدنی وجود دارد که در حال حاضر بسیاری از کشورهای توسعه یافته اقدام به استخراج این مواد می‌کنند. استخراج مواد معدنی از دل اقیانوس‌ها و دریاها این روز‌ها با نام معدنکاری دریایی شناخته شده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که مواد معدنی موجود در اعماق اقیانوس‌ها می‌تواند تحولات شگرفی در زندگی بشری داشته باشد. از سوی دیگر عده‌ای به شدت با معدنکاری دریایی مخالفت کرده و آن را عاملی چالش آفرین برای محیط زیست می‌دانند. حال سوال اینجاست که استخراج این مواد چه تاثیری بر زیست بوم و حیات اقیانوس خواهد داشت؟ زیست شناسان دریا و محققان اروپایی در مجمع الجزایر آزور در اقیانوس اطلس، مشغول بررسی آثار معدنکاری دریایی روی اکوسیستم و محیط زیست دریاها هستند.

معدنکاری دریایی و تغییرات آب و هوایی در اعماق اقیانوس

از آنجایی که حیات در اعماق اقیانوس نسبت به مناطق کم عمق به تغییرات حساس‌تر است، کوچکترین تغییر در pH، اکسیژن یا دما می‌تواند تأثیر عظیمی  را به دنبال داشته باشد. بنابراین، یکی از جدی‌ترین نگرانی‌ها در مورد اعماق اقیانوس، تغییرات آب و هوایی است. به گفته اندرو توربر، استادیار دانشگاه ایالتی اورگان، یک چهارم تا یک سوم CO2 آزاد شده توسط انسان به اعماق اقیانوس رفته است. مقداری از آن در خود آب جذب می‌شود یا به ذرات تبدیل می‌شود، در نتیجه سطح pH و اکسیژن را کاهش می‌دهد، و برخی دفن می‌شود و به سنگ تبدیل می‌شود، جایی که به طور موثری خنثی شده و برای میلیون‌ها سال ذخیره می‌شود.

از قضا، اعماق اقیانوس یکی از بزرگترین عوامل کاهش دهنده تغییرات آب و هوایی است، زیرا بخش عظیمی از گرما و CO2 زمین را جذب می کند. در واقع، یک مطالعات نشان داده است که اقیانوس در حال حاضر بیش از هر زمان دیگری گرما را جذب می‌کند، تقریباً به همان میزانی که در ۱۳۲ سال گذشته داشت.در نتیجه، دانشمندان در حال حاضر شاهد افزایش تدریجی دما در اعماق دریا  هستند اگرچه این موضوع  کمتر از سطح آب است؛ املا نگرانی‌هایی را برای آنها به دنبال دارد.  ممکن است، تغییرات به وجود آمده نشان دهنده تغییرات دائمی اقیانوس باشد.

آثار قطره چکانی معدنکاری دریایی

مشکل زیست محیطی معدنکاری دریایی برای بسیاری از فعالان محیط زیستی غیرقابل هضم است. بسیاری از آنها معتقدند که در اعماق اقیانوس آلودگی شیمیایی وجود دارد. در حالی که استخراج معادن اعماق دریا ممکن است جدید باشد و این آلودگی‌ها را بیشتر کند. به همین دلیل مطالعات و بررسی‌های بسیاری روی این موضوع انجام شد و نشان می‌دهد که معدنکاری دریایی نه تنها منجر به توسعه آلودگی‌های شیمیایی اعماق اقیانوس نمی‌شود، بلکه این روش اصلا آلوده کننده نیست. مطالعات اخیر مواد شیمیایی سمی زمینی مانند PCB و PBDE را در بافت حیواناتی که در عمیق‌ترین مکان‌های زمین زندگی می‌کنند، پیدا کرده‌اند.در واقع، زمانی که دانشمندان تصور می کردند اعماق اقیانوس نسبتاً از سطح جدا شده است، مطالعات جدید نشان داده است که این دو ارتباط نزدیک دارند و مواد می‌توانند به سرعت به اعماق عبور کنند؛ اما عملیات معدنکاری دریایی عمق دریا را آلوده نمی‌کند.

 برای مثال در عملیات‌های برداشت از سکوی نفتی هم مشکلاتی به وجود آمده است. دیدنی‌ترین نمونه از این موضوع، پیامد نشت نفت Deepwater Horizon در سال ۲۰۱۰ در خلیج مکزیک بود. در آن زمان فرض بر این بود که بسیاری از میلیون‌ها بشکه نفت آزاد شده توسط دکل حفاری معیوب در دریا شناور خواهد بود و  اینطور نشد. فرض بر این بود که پراکندگی نفت را خنثی می‌کند. در واقع برای مرجان‌های اعماق دریا سمی‌تر از خود نفت بود. یک کارشناس عملیات معدنکاری دریایی، در مورد عملیات در اعماق دریا می‌گوید که احتمال تصادف با عمق بالا می‌رود و در نتیجه احتمال آسیب رساندن به حیات اقیانوسی وجود دارد. هر چه عمیق تر بروید، محیط پایدارتر است. هرچه پایدارتر باشد، آن موجودات کمتر می توانند با تغییرات مقابله کنند. در نتیجه عملیات معدنکاری در اعماق اقیانوس آنچان که گفته می‌شود خطرآفرین و چالشی نیست.

این کارشناس انواع آثار آلودگی را فراتر از دسترس نور خورشید مطالعه می‌کند. او و همکارانش تحقیقات پیشگامانه‌ای را منتشر کردند که به اولین شواهد اسیدی شدن در اعماق اقیانوس در خلیج مکزیک و سواحل نروژ پرداخت.

او می‌گوید به راحتی می توان اعماق دریا را نوعی زمین بایر تصور کرد، در حالی که در واقع پر از زندگی است. باید عملیات معدنکاری دریایی به گونه‌ای انجام شود که این زندگی‌ها دچار آسیب نشوند.

او می‌گوید: «مردم نمی‌دانند که صخره‌های مرجانی عظیم در سراسر خلیج مکزیک وجود دارد، مرجان‌هایی درست در ساحل کالیفرنیا، مرجان‌هایی در نیوانگلند وجود دارد.

او معتقد است «اگر چیزی را در اعماق اقیانوس قرار دهیم، تقریباً نمی‌توانیم آن را تمیز کنیم؛ اما این موضوع به معنای آسیب رساندن به حیات وحش آن منطقه نیست.

این کارشناس می‌گوید که میکروب‌های موجود در سطح  زمین می‌توانند تعدادشان را در ۱۲ساعت دو برابر کنند و در اعماق اقیانوس این موضوع نیم سال طول می‌کشد. از آنجایی که زمان تولید بسیار کندتر است، دهه‌ها طول می‌کشد تا میکروب‌های آب‌های ژرف  تکثیر شوند. درست است، تصمیمات ما در مورد انتشار گازهای گلخانه‌ای در سطح، اکنون بر هر اکوسیستم روی زمین تأثیر گذاشته است؛ اما این موضوع دلیل بر استفاده نکردن از مواد معدنی اعماق اقیانوس‌ها نیست. معدنکاری دریایی برخلاف تصورها قراری بر از بین بردن منابع اقیانوس و آسیب به محیط زیست ندارد.

آسیب‌زایی معدنکاری دریایی کمتر از ماهیگیری است

بسیاری از فعالان زیست محیطی بر این باروند که عملیات معدنکاری دریایی منجر به از بین رفتن گونه‌های ماهی‌ها در اعماق اقیانوس می‌شود. درحالی‌که باید گفت، فقط میکروب‌ها نیستند که به کندی رشد می‌کنند، ماهی‌های اعماق اقیانوس نیزبه زمان نیاز دارندتا تکثیر شوند و نباید عملیات معدنکاری دریایی را عامل کم شدن ماهی‌های اقیانوس‌ها دانست. در نتیجه، می‌توان گفت ماهیگیری تهدیدی برای اعماق اقیانوس است. با اکثر روش‌های ماهیگیری سطحی و معمولی، می‌توان جمعیتی را به گونه‌ای مدیریت کرد که آنچه خارج می‌کنید همان چیزی باشد که جمعیت می‌تواند دوباره پر کند. اما از آنجایی که ماهی‌هایی که دور از سطح یافت می‌شوند به کندی رشد می‌کنند، برخی از دانشمندان تا آنجا پیش رفته‌اند که می‌گویند ماهیگیری در اعماق دریا بیشتر شبیه معدن‌کاری تا ماهیگیری است؛ اما برداشت مواد معدنی از اعماق دریا به اندازه ماهیگیری آسیب‌زا نیست.

جدیدترین و به روز‌ترین اخبار معدن و صنایع معدنی را در کانی مگ بخوانید.