توسعه روابط بین‌المللی مدلی برای توسعه اقتصادی است
توسعه روابط بین‌المللی مدلی برای توسعه اقتصادی است

پرهام پور رمضان کارشناس روابط بین الملل، در رابطه با  نقش روابط بین المللی در توسعه اقتصادی کشورها،به خبرنگار کانی‌مگ، گفت: امروز شاهد آن هستیم که در عرصه روابط بین‌الملل چند جانبه گرایی جایگاه خودش را  به دست آورده است و این رویکردهای یک جانبه دیگر پاسخگوی نیازهای کنونی جامعه روابط بین‌المللی نیست. این مهم […]

پرهام پور رمضان کارشناس روابط بین الملل، در رابطه با  نقش روابط بین المللی در توسعه اقتصادی کشورها،به خبرنگار کانی‌مگ، گفت: امروز شاهد آن هستیم که در عرصه روابط بین‌الملل چند جانبه گرایی جایگاه خودش را  به دست آورده است و این رویکردهای یک جانبه دیگر پاسخگوی نیازهای کنونی جامعه روابط بین‌المللی نیست. این مهم با فروپاشی شوروی و از بین رفتن دو قطبی ایالات متحده و شوروی آغاز شده است، که البته در آن برهه‌ها تا چند سالی ایالات متحده رویکرد یک جانبه گرایانه داشت؛ اما با ظهور قدرت‌های جدید مثل بریکس، چین، روسیه، آفریقا و برزیل، شاهد این هستیم که چندجانبه‌گرایی به یک مسأله‌ی مهم تبدیل شده و نقش جهانی در این مورد حائز اهمیت و غیر قابل انکار است. اما در مدل‌های توسعه‌ایی که درواقع کشورهای مختلف روی آنها کار می‌کنند یکی از مدل‌های مهم مدلی بر اساس توسعه اقتصادی است.

وی با بیان اینکه چندین دیدگاه در این رابطه وجود دارد، اظهار داشت: بعضی‌ها معتقدند که توسعه‌ی اقتصادی باید مبتنی بر سیاست‌گرایی خارجی توسعه گرا باشد و برخی دیگر معتقدند توسعه‌ی اقتصادی مبتنی بر داخلی کردن سیاست اقتصادی و مبتنی بر توانمندسازی داخلی باشد و برخی دیگر معتقدندکه رویکرد بینابینی و جود دارد. در جامعه‌ی ایران با بررسی دولت‌های متفاوت یعنی دولت‌های سازندگی اصلاحات مهر و عدالت و تدبیر و امید، شاهد رویکردهای متفاوتی نسبت به توسعه‌ی اقتصادی مواج بودیم.

وی افزود: در دولت سازندگی مثلاً چون اولویتمان توسعه‌ی اقتصادی کشور بود به سمت رابطه‌ی خوب منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و گشایش در بحث روابط خارجی نه سیاست خارجی رفتیم. اما در دولت اصلاحات ما به سمت گشایش در سیاست خارجی و در کنار آن به روابط خارجی پرداختیم.

این کارشناس روابط بین‌الملل، اضافه کرد: در دولت نهم و دهم یک رویکرد متفاوت در پیش گرفتیم و به همراه با بحث‌های تنشی که در عرصه روابط بین‌الملل داشتیم، سیاست منطقه‌ای خوبی را هم در پیش گرفتیم و در دولت یازده و دوازدهم نیز رویکرد فقط مختص به توسعه اقتصادی مبتنی بر برجام بود.  چیزی که در عرصه‌ی کنونی علم روابط بین‌الملل از درجه اهمیت بالایی برخوردار است، این است که کشورها چگونه می‌توانند در اقتصاد سیاسی جامعه‌ی روابط بین‌الملل به بازیگری بپردازد. این مهم حائز نمی‌شود مگر اینکه کشورها دیپلماسی اقتصادی متناسب با نیازهای خودشان را در پیش بگیرند.

وی افزود: هم‌اکنون در منطقه‌ی خاورمیانه شاهد این هستیم که در بسیاری از کشورها چه در حوزه فرا منطقه‌ای و چه در بعد منطقه‌ای،  بدین معنا که کشورهایی مثل چین و روسیه رو به دیپلماسی اقتصادی مبتنی بر انرژی یا تسهیلاتی روی آوردند و در نگاه مقابل، کشورهای منطقه‌ای مثل عربستان صعودی و در واقع امارات متحده عربی و قطر روی به دیپلماسی‌های مبتنی بر نیاز خودشان به مبنای اقتصاد آوردند.

پور رمضان تصریح کرد: می‌توانیم این طور برآورد کنیم توسعه‌ی اقتصادی کشور، رابطه‌ی متقابل با سیاست خارجه مناسب توسعه‌گرا  دارند؛  اما این سیاست خارجه توسعه‌گرا مناسب چگونه حائز می‌شود؟ با توجه به شرایطی که کشور ما قرار دارد و بحث هسته‌ای شدن و فشارهای حداکثری که ایالات متحده بر جهوری اسلامی ایران وارد آورده است، سیاست خارجه توسعه‌گرا به معنای غربی بیشتر ساخت سیاسی ایران با شرایط کنونی سخت قابلیت ظهور و بروز را دارد. ما می‌توانیم با شکل‌گیری یک سیاست خارجی درست نسبت به اعراب و سیاست‌های منطقه‌ای درست‌تر که در دولت سیزدهم آغاز شده، روند خوبی را تجربه کنیم، تا بتوانیم از آن استفاده کنیم و بتوانیم در بحث اقتصاد،کشور خودمان را تقویت کنیم.

وی با اشاره به توسعه تجارت بین الملل در کشورمان و اینکه چه راهکارهایی باید در پیش گرفت، اظهار داشت: حضور هرچه پررنگ‌تر کشور ایران در سازمان‌های بین‌المللی می‌تواند قدرت چانه‌زنی ایران را در این مورد و مورد‌های سیاسی افزایش بدهد. هرچقدر  قدرت نفوذ ما در سازمان‌های بین‌المللی بالاتر برود، همین‌طور که در این دولت آغاز شد و یا این روند پیوستن ایران آغاز شد، در این دولت ما به طور کامل نپیوسته‌ایم ولی تا همین جا هم خوب پیشرفته است و بحث پیوستن ایران به سازمان اقتصادی شانگ‌های نقطه‌ی مهمی است و سند همکاری ۲۵ ساله‌ی ایران و چین و سند همکاری ۲۵ ساله ایران و روسیه که در آینده‌ی نزدیک امضاء خواهد شد، از نکات خوبی است. هرچقدر ایران بتواند به سمت وابستگی متقابل برود و در راستای منافع ملی و امنیتی و بحث تجارت بین‌الملل خودش را افزایش بدهد، چه در بعد صادرات و چه در بعد واردات، ما شاهد این هستیم که ایران می‌تواند بازیگر پر رنگ‌تری در عرصه روابط بین‌الملل اضافه بشویم.

وی در پایان خاطر نشان کرد: نکته‌ی دیگری که در این باب وجود دارد این است که کشور ایران باید بتواند بر اساس سیاست خارجی توسعه‌گرای منطقه‌ای خود، قدرت چانه‌زنی خود را با کشورهای منطقه‌ای افزایش بدهد، مخصوصاً کشور پاکستان، عربستان صعودی و عراق می‌تواند کالاهای خودش را بر اساس قوانین بین‌المللی و منطقه‌ای به این کشورها، ارسال و صادر کند که البته صادرات حجمی کمتر دارد.

گفتگو از عاطفه عبدالهی، خبرنگار کانی مگ