نقش شرکت‌های دانش بنیان در اقتصاد کشور کم‌رنگ است
نقش شرکت‌های دانش بنیان در اقتصاد کشور کم‌رنگ است

کانی مگ، عاطفه عبدالهی – پهنه‌های معدنی کشور دارای منابع ارزشمندی هستند که با وجود مشکلات بسیار علاوه بر صادرات و حضور بازارهای جهان و ارزآوری برای کشور توانسته‌اند بخشی از بار اشتغالزایی را به دوش بکشند. توسعه معادن و حمایت از این صنعت مهم در چند سال اخیر به دغدغه مسولان تبدیل شده است. […]

کانی مگ، عاطفه عبدالهی – پهنه‌های معدنی کشور دارای منابع ارزشمندی هستند که با وجود مشکلات بسیار علاوه بر صادرات و حضور بازارهای جهان و ارزآوری برای کشور توانسته‌اند بخشی از بار اشتغالزایی را به دوش بکشند. توسعه معادن و حمایت از این صنعت مهم در چند سال اخیر به دغدغه مسولان تبدیل شده است. به گونه‌ای که به صورت جدی صحبت از جایگزینی درآمدهای معدنی با درآمدهای نفتی می‌شود. در این میان اهمیت نقش‌آفرینی شرکت‌های دانش بنیان در حوزه معدن و صنایع معدنی روز به روز بیشتر می‌شود. محمود خورشیدوند، مدیر مجموعه معدنی سیلیس قیدعلی وابسته به شرکت صنایع فروآلیاژ ایران، معتقد است، توجه چندانی به شرکت‌های دانش بنیان نمی‌شود و بیشتر شرکت‌های دانش بنیان هم تنها در مرحله ثبت شرکت باقی مانده‌اند و در زمینه‌های  صنعتی و  خصوصاً معدن، فعالیت چندانی وجود ندارد. مشروح صحبت‌های وی را در ادامه بخوانید.

حوزه فعالیت شما چیست و چه خدماتی را در حوزه معدن و صنایع معدن ارائه می‌دهید؟

شرکت صنایع فروآلیاژ ایران، بزرگترین تولید کننده فروسیلیسیم و میکروسیلیکا در خاورمیانه است که با تولید فروسیلیسیم مرغوب، سالانه ضمن تأمین نیاز شرکت‌های داخلی ازقبیل ذوب آهن ، فولاد مبارکه، فولاد خوزستان و … ، مقادیر قابل توجهی صادرات به کشورهای اروپایی و عربی دارد . مهمترین ماده اولیه تولید فروسیلیسیم ، سنگ سیلیس (کوارتز) است.

تمامی سنگ سلیس مورد نیاز شرکت از طریق معدن سیلیس مجاور شرکت با نام معدن سیلیس قیدعلی شهر ازنا (استان لرستان) تأمین می‌شود. در این معدن سالانه ۲۲۰ هزار تن ماده معدنی استخراج می‌کنیم. این مواد معدنی پس ازخردایش و دانه‌بندی و در نهایت شستشو، در ابعاد و کیفیت مورد نیاز کوره‌های کارخانه، بار مناسب در اختیار شرکت قرار می‌گیرد.

چگونه شهرهای کوچک می‌توانند در حلقه اقتصاد معدنی کشور ارزش آفرین باشند؟ منطقه‌ی خود را از لحاظ معدنی چطور ارزیابی می‌کنید؟

منطقه لرستان و خصوصاً شرق استان دارای منابع فراوان سنگ‌های ساختمانی و منابع متعدد سیلیس، فلدسپات و ماسه کوهی است، از طرفی مناطق غربی استان هم سرشار از منابع قیر طبیعی، آهک و .. هستند و خوشبختانه تأمین بخش زیادی از اشتغال استان به عهده معادن و صنایع معدنی است. ولی متاسفانه فرآیند استخراج و فرآوری سنگ‌های ساختمانی در استان کاملاً سنتی است به طوری که سالانه بخش زیادی از منابع معدنی به دلیل روش‌های اشتباه استخراج و فرآوری از بین می‌رود.

چقدر در مناطق محروم استفاده از تکنولوژی‌های مدرن منجر به بهبود بهره‌برداری می‌شود؟

به نظر می‌رسد میزان عقب افتادگی کشور از رشد صنعت در دنیا و خصوصاً در صنایع بسیار بیشتر از آن است که ما بخواهیم در این موضوع خیلی وارد مقوله شهرهای کوچک بشویم.

قطعاً در سطوح اول تصمیم گیری در کشور می‌بایست هرچه سریعتر، راه‌کارهایی برای کاهش این فاصله اندیشیده شود و افق مناسبی برای جهش ترسیم بشود. وگرنه با شرایط موجود حتی متوجه این موضوع هم نخواهیم شد که چقدر به تغییرات و به روز شدن نیاز داریم؛ چراکه میزان آگاهی عامه مردم و صنعتگران خرد از پیشرفت تکنولوژی در جهان آنقدر کم هست که حتی نیازها هم به درستی تعریف نمی‌شود و این عدم آگاهی و عدم مطالبه‌گری به جهت دسترسی به تکنولوژی روز، باعث می‌شود که فاصله ما با رشد صنعتی در جهان هر روز بیشتر از قبل بشود. به طوری که با کوچکترین کنجکاوی در صنایع و معادن کشور متوجه پیر بودن افکار و تجهیزات در صنایع و معدن کشور خواهیم شد و به جرأت می‌توان گفت در کمتر صنعتی و یا فعالیت معدنی، همپای روش‌های روز دنیا در حرکت هستیم.

متأسفانه همپای کشورهای توسعه یافته رشد نکرده‌ایم و این فاصله متأسفانه در مناطق کوچکتر و استان‌هایی مانند لرستان بسیار بسیار بیشتر است و در صورتی‌که توجه بیشتری به استفاده از تجهیزات و تکنولوژی روز و یا بهبود شرایط حمل و نقل در این مناطق شود، مطمعناً آثار مثبت به دنبال خواهد داشت.

رشد شرکت‌های دانش‌ بنیان در شهر‌های کوچک چه مزایایی دارد و چقدر اقتصاد کشور به این چنین شرکت‌هایی نیاز دارد؟

وجود شرکت‌های دانش بنیان قطعاً مزایای زیادی برای کشور دارد و خصوصاً در صورتی که فعالیت این شرکت‌ها به شهرهای کوچک و حتی روستاها کشیده شود قطعاً اثرگذاری زیادی به دنبال خواهد داشت، لیکن متاسفانه به دلیل عدم برنامه ریزی مناسب در سطح کلان و در سطوح بالای تصمیم گیری، تصور درستی در بین عامه مردم و حتی قشر تحصیل کرده نسبت به این موضوع وجود ندارد و حتی به جرأت می‌شود، گفت که همچنان این موضوع در کشور تا حد زیادی مهجور است و به هیچ عنوان توجه کافی به این موضوع نشده و به خصوص راهبری درستی برای جوانانی که علاقمند هستند، نشده است. همچنین با توجه به اینکه اکثر شرکت‌های دانش بنیان نیاز به تامین هزینه‌های اولیه و کمک‌های مالی دارند، جذب اسپانسر و متقاعد کردن سرمایه‌گذارهای خصوصی بدون همکاری ارگان‌های دولتی و اداره‌های مرتبط بسیار سخت است.

چقدر در استان شما به وجود شرکت‌های دانش‌ بنیان توجه می‌شود وچه چالش‌های بر سر راه شرکت‌هایی که قصد دارند دانش بنیان شوند، وجود دارد؟

متأسفانه توجه چندانی به شرکت‌های دانش بنیان نمی‌شود و اکثر شرکت‌های دانش بنیان هم تنها در مرحله ثبت شرکت باقی مانده‌اند به طوری که شاید کمتر از ۱۵ شرکت دانش بنیان، آن هم به صورت نه چندان موثر در استان لرستان مشغول فعالیت هستند.این در حالی است که استان لرستان با توجه به تنوع شرایط اقلیمی و فرهنگی و وجود منابع فراوان آب و منابع معدنی قطعا جای کار فراوانی دارد. تقریباً اکثر شرکت‌های موجود دانش بنیان استان هم در زمینه گیاهان دارویی و گردشگری فعال هستند و در زمینه‌های صنعتی و خصوصاً معدنی فعالیت چندانی وجود ندارد.

چگونه می‌توانیم با کمک تکنولوژی‌های مدرن معضلات معدن مانند خام‌فروشی را کاهش دهیم؟

در تمامی حوزه‌های اکتشاف، استخراج و فرآوری شرایطی شبیه به سایر صنایع کشور و حتی به مراتب دشوارتر را شاهد هستیم، مشکلاتی که ناشی از سو مدیریت، کمبود منابع مالی به دلیل تحریم‌ها و .. هستند. اما نکته مهم این هست که در زمینه فعالیت‌های معدنی و صنایع معدنی با توجه به اینکه ایران دارای مزایای نسبی فراوان هست، حل مشکلات در این بخش بسیار راحت‌تر و در دسترس‌تر است.

خام فروشی در اکثر حوزه‌ها از کشاورزی گرفته تا انرژی و منابع معدنی، بزرگترین آفت در دستیابی به حداکثر منافع از داشته‌های خدادادی است، که البته خوشبختانه موضوع جلوگیری از خام فروشی تا حد زیادی مورد توجه مسولان هم قرار گرفته ولی متاسفانه قدم‌های محکم و کافی برای رفع این نقیصه بزرگ برداشته نشده و شاید یکی از مهمترین جاهایی که شرکت‌های دانش بنیان در تمامی حوزه‌ها و خصوصاً حوزه معادن می‌توانند اثر گذار باشند، همین موضوع فرآوری‌های جدید و جلوگیری از خام فروشی است و در تمامی حوزه ها و مناطق کشور می‌بایست این موضوع به شکل کاملاً جدی پیگیری شود. تصمیمات درست و هدف گذاری‌های صحیح در این زمینه به طور قطع باعث سودآوری چندین برابری در حوزه‌های مختلف و علی‌الخصوص معدن خواهد شد.

مهمترین و به روزترین اخبار معدن و صنایع معدنی را در کانی مگ بخوانید.