دولت‌ها به بخش خصوصی در صنعت معدن بها نمی‌دهند
دولت‌ها به بخش خصوصی در صنعت معدن بها نمی‌دهند

مانی مرتضایی، کارشناس حوزه معدن در گفتگو با کانی مگ، با اشاره به چالش‌ها و مشکلات حضور بخش خصوصی در صنعت معدن کشور گفت: یکی از مهمترین مشکلاتی که در حوزه معدن وجود دارد این است که، هنوز این صنعت نتوانسته است به جایگاه واقعی خود در اقتصاد کشور دست پیدا کند. معدنکاری در اشتغالزایی […]

مانی مرتضایی، کارشناس حوزه معدن در گفتگو با کانی مگ، با اشاره به چالش‌ها و مشکلات حضور بخش خصوصی در صنعت معدن کشور گفت: یکی از مهمترین مشکلاتی که در حوزه معدن وجود دارد این است که، هنوز این صنعت نتوانسته است به جایگاه واقعی خود در اقتصاد کشور دست پیدا کند. معدنکاری در اشتغالزایی کشور جا نیفتاده و اشتغالزایی در معادن کشور به دلیل نبود توجه‌ها، عدم سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و مهجوریت معادن مغفول مانده است.

وی افزود: معدنکاری و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این حوزه، هنوز در جامعه جا نیفتاده است و به خاطر همین  موضوع، متاسفانه معدنکاری و فعالیت‌های معدنی  را دسته سه حساب می‌کنند.

مرتضایی تصریح کرد: به عنوان مثال برای بیشتر صنایع تبلیغات زیادی می‌شود. مشوق‌های فراوانی برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در نظر گرفته می‌شود؛ اما هیچ تبلیغات و مشوق‌هایی برای صنعت معدن در نظر گرفته نمی‌شود.

وی ادامه داد: هیچوقت تبلیغات صنعت معدن که صنعتی عریض و طویل است را  در رسانه‌های مختلف نشان نمی‌دهند. نگاه دیگری به معدن وجود دارد که همین چشم انداز باعث شده که صنعت معدن جز صنایع دسته دو و سه به شمار آید.

این کارشناس معدن تاکید کرد: با توجه به چنین دیدی که به معدن وجود دارد، بیشتر جامعه تصور می‌کنند معدن جایی است که یک لودر می‌آید و مقداری سنگ را جمع‌آوری می‌کند. این نگاه نمی‌تواند برای هیچ سرمایه‌گذار بخش خصوصی جذاب باشد.

وی با اشاره به نگاه کم‌رنگ دولت‌ها و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی به معادن در رابطه با اینکه دولت به می‌تواند چالش‌های صنعت معدن را برطرف کند یا خیر، اظهار داشت: هر سازمان و سرمایه‌گذار بخش خصوصی به دنبال سود هستند. دولت هم همین مشکل را دارد. زمانی که در کشورمان تمامی توجه‌ها به صنعت نفت می‌شود. صنعتی به نام نفت در اختیار دولت است که بسیار راحت‌تر می‌تواند میعانات نفتی را بفروشید، دیگر تمایل چندانی به حمایت از معادن ندارد.

مرتضایی با تاکید بر اینکه در بخش نوسازی معادن می‌توان از ظرفیت‌های بخش خصوصی استفاده کرد، گفت: در برابر توجهی که به صنعت نفت می‌شود به نوسازی معادن و وارد کردن بخش خصوصی بهایی داده نشده است. در حال حاضر معدنی که در خواف ورشکسته شده به خاطر همین موضوع بود. یعنی سیستم خصوصی سازی رقابت داخلی را به وجود نمی‌آورد که شایسته سالاری به وجود آید.

مرتضایی با اشاره به اینکه در حال حاضر بسیاری از فعالان معدنی بر این باور هستند که همچنان از ابزارهای سنتی در صنعت استفاده می کنیم و همین یک نوع چالش برای صنعت محسوب می شود، عنوان کرد: استفاده از ابزار نیاز به فاینانس دارد، برای فاینانس داشتن به دلار نیاز است و قبل از اینکه این مسئله به وجود آید مکانیزه شدن ابزارها در حال پیشرفت بود و دیگر آن حالت سنتی را به وجود نمی‌آورد و کارگرها کمتر و دستگاه‌ها حالت مکانیزه بودند ولی در حال حاضر با توجه به تحریم‌هایی که در کشور وجود دارد اولا ماشین‌آلات مورد نیاز معادن وارد نمی شوند. دوما اگر وارد شوند، قیمت‌های گزافی دارند همچنین بزرگترین مشکل ما تعمیر و نگهداری است. بخش خصوصی توانایی چندانی برای واردات این دستگاه‌ها با قیمت‌های بالا را ندارد.

این کارشناس صنعت معدن با اشاره به اهمیت ارتباط معادن با شرکت‌های دانش بنیان تصریح کرد: دولت قبل در همین راستا گام‌هایی را برداشتند. در سال آخر دولت دوازدهم و الان که دولت سیزدهم آمده هنوز بخش خصوصی را به رسمیت نمی‌شناسند و شرکت های دانش بنیانی که مطرح هستند اگر بتوانند استارتاپ‌ها را خیلی خوب سازماندهی کنند؛ قطعا یک روز سودده می‌شود ولی متاسفانه می‌توانم به جرات بگویم که به مدت دو سال استارتاپ‌ها در این بخش ورود نکردند.

مرتضایی در پایان با اشاره به آینده صنعت معدن و اهمیت حضور بخش خصوصی در آن خاطر نشان کرد: با توجه به مشکلاتی که وجود دارد، به نظر من،آینده بر این مبنا است که اگر ما بتوانیم به تولید داخلی خودمان ایمان قلبی داشته باشیم و خودمان را از این سیستم خارج نکنیم قطعا آینده خوبی در انتظار داریم. به دلیل اینکه مواد معدنی هم مثل نفت می‌توانند درآمد زایی داشته باشند ولی اگر مبنای بودجه کشور را بر مبنای چیزهای دیگر ببندیم و اهمیتی به معدن ندهیم از خارج ماده‌های معدنی وارد می‌شوند. ما سنگ‌های درجه یکی داریم؛ اما آنها را از چین وارد می‌کنیم چون صرفه اقتصادی ندارد که از سنگ خود بهره برداری کنیم و برش دهیم و آن را وارد بازار کنیم. پس به مراتب راحت‌تر است که از چین وارد شود و بدون گمرک و مالیات وارد بازار می‌شود که قیمت‌های خیلی پایین‌تری دارند. صنعت معدن می‌تواند باحضور پررنگ بخش خصوصی رشد کند.