کانی مگ، محمد قهرمانی کوشان- در میان فعالان زیست محیطی استخراج از معادن یکی از مشکلات جدی، عنوان می‌شود. این در حالیست که بسیاری از محصولات و نیازهای ما را همین مواد معدنی تامین می‌کنند. فرقی ندارد مواد معدنی از زمین استخراج شوند و یا از کف اقیانوس‌ها، هر دو باید تبدیل به محصولاتی شوند […]
کانی مگ، محمد قهرمانی کوشان- در میان فعالان زیست محیطی استخراج از معادن یکی از مشکلات جدی، عنوان می‌شود. این در حالیست که بسیاری از محصولات و نیازهای ما را همین مواد معدنی تامین می‌کنند. فرقی ندارد مواد معدنی از زمین استخراج شوند و یا از کف اقیانوس‌ها، هر دو باید تبدیل به محصولاتی شوند که نیاز انسان‌ها را پاسخ می‌دهند. از سال ۲۰۱۲ معدنکاری دریایی در جهان رشدی حدود ۱۰ برابر را تجربه کرده است. همین موضوع سبب شد تا فعالان زیست محیطی به صورت جدی اقدام به مقابله با معدنکاری دریایی کنند.
در مقابل فعالان زیست محیطی، فعالان حوزه معدنکاری دریایی معتقدند که با استخراج مواد معدنی از اعماق دریا، می‌توانیم با تکیه بر فناوری‌های سبز نیازهای بشری را پاسخ بگوییم. واقعیت این است که کبالت، منگنز، نیکل و مس که مهمترین مواد معدنی مورد نیاز برای فناوری‌های سبز هستند و در وسایل نقلیه الکتریکی، باتری‌ها و توربین‌های بادی و … استفاده می‌شوند همگی از کف اقیانوس‌ها در حجم بالا و با خلوص بیشتر استخراج می‌شوند.
بررسی‌ها نشان میدهد که استخراج مواد معدنی در خشکی به اندازه فعالیت کارخانه‌ها و نیروگاه‌ها آسیب‌زا نیست. بیشتر فروچاله‌های به وجود آمده، حیات وحش ویران شده و خاک‌های سست شده و آبهای زیرزمینی آلوده همگی ماحصل فعالیت نیروگاه‌هایی است که در خشکی فعالیت می‌کنند. بنابراین، زمان آن رسیده است که ثروت‌های اعماق دریا را با احترام به محیط زیست و استفاده از فناوری‌های روز دنیا به کف خشکی‌ها بیاوریم.
لایروبی‌های عظیم ممنوع
در معدنکاری دریایی مواد معدنی از کف اقیانوس‌ها و اعماق دریا استخراج می‌شود. دانشمندان و فعالان حوزه سبز می‌گویند در معدنکاری دریایی نباید لایروبی‌های عظیم اتفاق بیفتد. لایروبی عظیم در اعماق دریا که موجب استخراج سطح قابل توجهی از مواد معدنی می‌شود، نباید اتفاق بیفتد.
این موضوع بخش‌هایی از کف اقیانوس را از بین می‌برد و حیوانات و گیاهان گرانبها و با رشد کند را از بین می‌برد، در حالی که ابرهای رسوبات سمی به صورت مارپیچی از اعماق به سمت بالا فرستاده می شود و در این فرآیند زنجیره‌های غذایی دریایی را از بین می‌برد. آنها معتقدند که استخراج معادن در اعماق دریا زمانی شرایط زیست محیطی را بدتر می‌کند که در یک بازه زمانی کوتاه مدت لایروبی‌های بسیار عظیم اتفاق افتد.
چالش تامین فلزات مورد نیاز فناوری‌های سبز
فعالان زیست محیطی بر روی استفاده از فناوری‌های سبز تاکید ویژه‌ای دارند و با معدنکاری دریایی به صورت جدی مخالفت می‌کنند. این در حالی‌است که برای رشد فناوری‌های سبز به مواد معدنی دریایی نیاز داریم. باید دید چگونه می‌توانیم فلزاتی را که برای ساختن یک فناوری سبز نیاز داریم، بدون ایجاد هرج و مرج زیست‌محیطی بیشتر تولید کنیم؟ آیا می‌توانیم از نعمت‌های معدنی اعماق اقیانوس‌ها چشم پوشی کنیم؟
برای حل این چالش‌ها، می‌توان گزارش‌های اثرات زیست‌محیطی را انجام داد، طرح‌های معدنی را ارزیابی کرد و خطرات آلودگی را محاسبه کرد.ممکن است به درک بهتری از خطرات و مزایای استخراج معدن در اعماق دریا دست پیدا کرد. در عین حال، می‌توان به مهندسان و کارآفرینان فرصتی داد تا باتری‌ها و توربین‌هایی تولید کنند که به فلزاتی دریایی چندان وابسته نیستند.
از سوی دیگر بررسی‌های جهانی نشان میدهد که دنیا زمان چندانی برای صبر بیشتر ندارد. پدیده گرمایش زمین روز به روز پررنگ‌تر و چالش برانگیزتر می‌شود. بیش از ۴۰سال است که می‌دانیم گرمایش جهانی یک پدیده واقعی است، اما کشورها نتوانستند اقدامی انجام دهند تا یک راهکار مناسب پیدا شود.آنچه مورد نیاز است سرمایه‌گذاری فوری، خصوصی و عمومی در فناوری‌هایی است که به این مسائل رسیدگی می‌کنند.
باید موادی را برای ساخت باتری‌ها، پنل‌های خورشیدی و توربین‌های بادی استخراج کنیم و باید این کار را در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام دهیم. تأمین مالی چنین کاری باید به عنوان یک امر ضروری تلقی شود. ما می توانیم به انتشار خالص صفر برسیم و از محیط زیست محافظت کنیم، اما تنها در صورتی که چنین کاری به سرعت و به طور جامع تامین مالی شود.
معدنکاری دریایی هم میتواند زمینه رشد فناوری‌های سبز در جهان باشد؛ اما هم نیاز به سرمایه‌گذاری جدی و فوری دارد و هم نیاز است که مباحث علمی در این زمینه به صورت خارق‌العاده‌ای رشد کند.
الزام رشد معدنکاری دریایی در زمینه فناوری
استخراج از معادن در اعماق دریا، استخراج فلزات و مواد معدنی با ارزش با جداسازی گسترده است. بخش‌هایی از کف اعماق اقیانوس با استفاده از ماشین‌های برش روباتیک مواد معدنی را به صورت حساسی استخراج می‌کنند. نیکل، مس، کبالت، منگنز، روی، طلا و سایر فلزات و مواد معدنی خاکی کمیاب،که در الکترونیک استفاده می‌شوند در حجم قابل توجهی از اعماق دریا استخراج می‌شوند.
سوالی که پیش می‌آید این است که چرا چنین مواد ارزشمندی در اعماق اقیانوس وجود دارد؟ پاسخ این است که آبفشان‌های هیدروترمال طبیعی در اعماق اقیانوس به طور منظم غلظت‌های غنی از آب را تخلیه می‌کنند، فلزات و مواد معدنی از هسته زمین، تشکیل درزهای ارزشمندی در کف اقیانوس که میتواند بازدهی تا ۱۰ برابر فلزات گرانبها در مقایسه با معادن زمینی مشابه داشته باشد.
اعتقاد بر این است که منطقه شکستگی کلاریون کلیپرتون در اقیانوس آرام غنی‌ترین مواد کف دریا از نظر مواد معدنی است. باتوجه به مشکلات موجود روز به روز نیاز به رشد فناوری و تزریق علم روز به بحث معدنکاری دریایی بیشتر می‌شود. اگر دانش در این زمینه رشد کند. فناوری‌های اختصاصی و تکنولوژی‌های منحصر به این موضوع از سوی دانشمندان ارایه شود بخشی از مشکلات قابل حل خواهد بود. در حال حاضر به دلیل ایجاد یک دوگانگی در میان طرفداران و مخالفان معدنکاری دریایی ایجاد مقررات زیست محیطی موثر برای این پروژه‌ها دشوار شده است.
ارزش فلزات در اعماق دریا چقدر است؟
اگرچه هیچ آمار جامعی از ارزش تمام مواد زیر دریا وجود ندارد، گزارش انجمن اقتصادی در سال ۲۰۱۸ تخمین زد که طلا در بسترهای بین المللی حداقل ارزش دارد ۱۵۰ تریلیون دلار دارد. معدنکاری دریایی اکنون به یک مسئله بزرگ تبدیل شده است. هزینه بالا، دشواری و خطرات مرتبط با انجام عملیات معدنکاری دریایی در حدود یک مایل زیر سطح اقیانوس موانعی برای تعقیب اعماق دریا وجود دارد.معدنکاری دریایی، ترکیبی از پیشرفت‌های تکنولوژیکی در تجهیزات معدن و ارزش سرسام آور فلزات گرانبها مورد استفاده در لوازم الکترونیکی مصرفی است.
همین موضوع باعث افزایش سرمایه‌گذاری در این حوزه و تمایل فعالان اقتصادی برای حضور در این عرصه شده است. رقابت برای استخراج از دریاها، یا چیزی که نشنال جئوگرافیک آن را «طلای زیر آب» جدید می‌نامد در ۳ سال اخیر بالا گرفته است. معدنکاری دریایی به مثابه جستن طلا در گذشته شده است.
اثرات اصلی زیست محیطی معدنکاری دریایی
برای استخراج مواد معدنی از اعماق دریا و اقیانوس فعالیت‌های مختلفی صورت می‌گیرد. معدنکاری دریایی هم بدون شک بر محیط زیست مناطق تاثیرگذار خواهد بود. در سایت‌های معدنی، تخریب زمین‌های به امری بدیهی تبدیل شده است.
اشکال و حیات وحشی که میزبان آنها هستند، فشرده شدن کف دریا و ایجاد توده‌های رسوبی و اختلال در زندگی آبزیان آثار سوء معدنکاری دریایی است. اثرات نزدیک شامل نویز، اثرات الکترومغناطیسی، اختلال در ذخیره لارو، آلودگی و تغییر جریان مایع است.
همین موضوع باعث شد تا دانشمندان از معدنکاری دریایی در آبهای عمیق بترسند. دانشمندان می‌گویند، معدنکاری دریایی، زیربنای ژئوشیمیایی حیات اقیانوسی را تغییر دهد. در این میان دانشمندانی که در حوزه توسعه معدنکاری دریایی فعالیت می‌کنند، معتقدند که فناوری‌های جدید و توسعه این فناوری‌ها در حوزه معدنکاری دریایی میتواند آسیب‌های زیست محیطی را به اندازه قابل توجهی کاهش دهد.
آیا معدنکاری دریایی مشابه استخراج نواری است؟
بررسی‌ها نشان میدهد که معدنکاری دریایی شباهت ویژه‌ای به استخراج نواری دارد. روش‌ها بسیار شبیه به هم هستند و شامل ماشین‌های برش عظیمی می‌شوند که در زیر آب حذف می‌کنند.
اکتشاف معدنی مجاز در اعماق دریا در حال حاضر در اقیانوس آرام، اقیانوس اطلس و اقیانوس‌های هند بیشتر پیشنهاد می‌شود، اما بیشترین علاقه و فعالیت تاکنون در اطراف مواد معدنی غنی بوده است که در منطقه کلاریون-کلیپرتون در اقیانوس آرام شمالی استوایی، تقریباً در نیمه راه بین هاوایی قرار دارد.
