مجید وفایی فرد، مدیر مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران در گفتگو با خبرنگار کانی مگ، با اشاره به مشکلات پژوهشی و تاثیر آن بر نوآوری در معادن، گفت: پژوهش در حوزه معدن و رسیدن به راهکارهای نوآورانه بسیار اهمیت دارد. متاسفانه کم‌توجهی به این موضوع مسیر نوآوری در معادن را منحرف کرده است. وی […]
مجید وفایی فرد، مدیر مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران در گفتگو با خبرنگار کانی مگ، با اشاره به مشکلات پژوهشی و تاثیر آن بر نوآوری در معادن، گفت: پژوهش در حوزه معدن و رسیدن به راهکارهای نوآورانه بسیار اهمیت دارد. متاسفانه کم‌توجهی به این موضوع مسیر نوآوری در معادن را منحرف کرده است.
وی با اشاره به اینکه، پژوهش باید در تمامی بخش‌ها انجام شود، اظهار داشت: در بخش آزمایشگاهی اوضاع بدتری وجود دارد. بسیاری از تجهیزات آزمایشگاهی معادن کشور هایتک هستند. شرکت‌های خاصی در دنیا این تجهیزات ا را تولید می‌کنند و بخش عمده‌ای از این تجهیزات وارداتی هستند.
تجهیزات آزمایشگاهی نیاز صنعت معدن است
مدیر مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران افزود: وابستگی به واردات در بخش تجهیزات آزمایشگاهی و به صورت کلی در بسیاری از بخشهای معدن مسله نوآوری در معادن را با چالش رو به رو کرده است.
وفایی فرد، درباه چالش‌های حوزه معدن در بخش آزمایشگاهی و پژوهشی بیان کرد: در بخش پژوهش مهمترین مشکل ما بحث کم فهمی پژوهش است. تولید ناخالص ملی به تمامی بخشهای اقتصاد مرتبط است و تنها به بخش معدن وابسته نیست. باید مسله پژوهش در تمامی صنایع گسترده شود.
وی ادامه داد: مسله مهم این است که پژوهش و توسعه فناوری در تمامی صنایع مقداری ضعیف است. یعنی پژوهش‌های خوبی انجام می‌شود؛ اما لزوما به فناوری تبدیل نمی‌شود.
فرآوری نیاز جدی به فناوری‌های روز دنیا دارد
مدیر مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران با بیان اینکه در بخش معدن، پژوهش‌های زیادی بر روی اکتشاف، استخراج و فرآوری مواد معدنی انجام می‌شود، اظهار داشت: در بخش فرآوری نیاز جدی به فناوری‌های روز دنیا وجود دارد. تلاش‌های بسیاری هم برای جایگاه یابی فناوری‌ها و نوآوری در معادن انجام می‌شود.
وی افزود:در بخش فرآوری مواد معدنی نیاز داریم که به فناوری برسیم. یعنی بتوانیم با ۱۰ کارخانه قرارداد ببیندیم و از یک مجموعه خارجی برای توسعه فناوری در این بخش کمک بگیریم. باید این دانش فنی در معادن کشور رسوب کند .
وی در ادامه تصریح کرد: در واقع فناوری احداث کارخانه‌های فرآوری ۱۰۰ درصد توسط نخبگان ایرانی انجام شود. در مورد تجهیزات فرآوری به نوعی دولت باید از توسعه فناوری حمایت کند. این فناوری‌ها به نوعی هم بومی سازی شود و هم از ارز بری جلو گیری شود.
شرکت‌های بزرگ معدنی باید به حوزه نوآوری ورود کنند
وی با تاکید بر اینکه مسیر نوآوری در معادن با غفلت از تبدیل پژوهش به فناوری منحرف می‌شود، عنوان کرد: راهکارهای زیادی وجود دارد. به عنوان مثال فقط نباید تمامی امور دولتی باشد. دولت باید بسترسازی کند تا شرکت‌های معدنی بزرگ بتوانند به بخش نوآوری در معادن ورود کنند. با مشارکت شرکت‌های معدنی و صنایع معدنی دانش فنی و توسعه فناوری شکل می‌گیرد.
مدیر مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران تاکید کرد: بحث نوآوری در معادن باید به صورت جدی‌تری پیگیری شود.یعنی نوآوری‌هایی که در بخش دانشگاه و در بخش خصوصی حاصل می‌شوند در مسیر بسترسازی قرار گیرند. تا ایده‌های فناورانه و نوآورانه بروز پیدا کنند و شکل بگیرد. نهایتا این اقدامات به توسعه فناوری در معادن منجر می‌شود.
وفایی فرد با اشاره به استفاده از ماشین‌آلات سنتی در معادن، تصریح کرد: در ماشین‌آلات معدنی برندهای محدودی از جمله، کره‌ای و آلمانی و ژاپنی و چینی در بازار دیده می‌شوند. در بخش آزمایشگاهی اوضاع بدتری وجود دارد. تجهیزات آزمایشگاهی هایتک در حال حاضر با مشکل واردات رو به رو شده‌اند.در حال حاضر قطعات یکسری از دستگاه‌ها آنالیز و شناسایی مشکل دارد ولی به دلیل تحریم‌ها تامین این قطعات سخت، گران و بسیار ارز بر است.
تاثیر تحریم‌ها در حوزه تجهیزات آزمایشگاهی بالا است
او با اشاره به اینکه تحریم‌ها چقدر روی این موضوع تاثیر گذاشته است؟ پاسخ داد: در این مسیر روی دستگاه‌های آنالیز و دستگاه‌های آزمایشگاهی خیلی تاثیر گذاشته است. شاید در ماشین‌آلات و بسیاری از تجهیزات فرآوری که هایتک نیستند، آثار تحریم‌ها بسیار بالا نباشد؛ اما در مورد تجهیزات آزمایشگاهی این چنین نیست.
وی افزود: بالاخره برخی از تجهیزات فرآوری را در ایران تولید می‌کنیم. سازنده‌هایی داریم که بتوانند این تجهیزات را تولید کنند ولی در بحث آزمایشگاهی چه در شل کوچک و چه در شل پایلوت متاسفانه عمده اینها وارداتی است. در بخش آنالیزهای حساس قطعات به مشکل خورده و تحریم‌ها بسیار به این بخش لطمه زده و متاسفانه تامین این تجهیزات خیلی برای ما سخت است.
این تحلیلگر درباره راهکارهای نوآوری در معادن و حل مشکلات موجود، گفت: یکی از راهکارها، گشایش در سطح بین المللی و رفع تحریم‌ها است. می‌توان گفت اصلی‌ترین راهکاراین است که ما بتوانیم بدنه و زیرساخت آزمایشگاهی را به دستگاه‌های نو و نسل جدید یا حداقل دستگاه‌هایی که از ۲۰۱۰ به بالا باشند تجهیز کنیم. در حال حاضر دستگاه‌های نسل پنجم وارد آزمایشگاه‌ها می‌شود و ما باید بتوانیم تجهزات را به روز رسانی کرده و از تجهیزات آزمایشگاهی جدید استفاده کنیم.
شرکت‌های دانش بنیان عامل نوآوری در معادن هستند
وی ادامه داد: در حال حاضر زیر مجموعه ایمیدرو هستیم که یک طرح زیست بوم نوآوری ایجاد کرده است. به هر حال نوآوری در معادن بر دوش شرکت‌های دانش بنیان است. هر شرکت دانش بنیانی که در بخش آزمایشگاه‌ها ورود کرده یک محصول آزمایشگاهی تولید کند. یا قطعه‌ای و مواد شیمیایی را تولید کرده باشد، اینها باید شناسایی و حمایت شوند که بتوانند آن زنجیره تامین را در بخش مطالعات تکمیل کند. به نظر من، دانش بنیان هنوز خیلی جا دارد و باید بیشتر توسعه پیدا کند.
وفایی فرد براین باور است: در بحث آزمایشگاهی بسیاری از شرکت‌های دانش بنیان لازمه نوآوری در معادن هستند. این شرکت‌ها می‌توانند یک تحقیق آزمایشگاهی انجام دهند و از آن نتایج قابل قبولی دریافت کنند. برای همین آزمایشگاه در مسیر نوآوری در معادن بسیار موثر هستند.
وی افزود: اگر امکانات در اختیار شرکت‌های دانش بنیان قرار گیرد و در آزمایشگاه آنالیر انجام شود. یک ارتباط دو سویه میان معادن و شرکت‌های دانش بنیان ایجاد می‌شود.عمده بحث‌های دانش بنیانی نیاز دارند که آزمایش انجام دهند و محل آن آزمایش‌ها در آزمایشگاه‌ها است.
وی در پایان با اشاره به تعامل استارتاپ‌های معدنی با آزمایشگاه‌های معادن اذعان کرد: استارتاپ‌هایی نیاز به خدمات تخصصی آزمایشگاه‌ها و پایلوت‌ها دارند. برخی از شرکت‌های دانش بنیان‌ها نرم افزاری هستند و نیاز چندانی به آزمایشگاه‌ها ندارند. شرکت‌های دانش بنیانی که یک ماده خاص شیمیایی را تولید کردند یا یک ایده‌ای جدیدی در یک فرایند نیاز دارند، نیازمند آزمایشگاه هستند. پس برای نوآوری در معادن نیاز به تجهیز زیرساخت‌ها وجود دارد. \
جدیدترین اخبار معدن و صنایع معدنی را اینجا بخوانید.
