هرمز ناصرنیا رییس پیشین سازمان نظام مهندسی معدن ایران در گفتگو با خبرنگار کانی مگ، در خصوص فعالیت شرکتهای دانش بنیان معدنی و آثار فعالیت آنها در زمینه نوآوری در معادن و ایجاد یک تحول در صنعت معدن، گفت: در بخش معدن چندین شرکت دانش بنیان فعالیت میکند. در ایران بیش از ۶ هزار شرکت دانش بنیان وجود دارد، منتهی عمدتا توسعه دهنده تکنولوژیهای موجود هستند و چیزی جدیدی عرضه نمیکنند.
وی افزود: چندین شرکت دانش بنیان معدنی برروی تهویه و هوشمند سازی اطلاعاتی که از معادن به دست آمده است، فعالیت می کنند و خوشبختانه نتایج خوبی هم در این زمینه حاصل شده است.
وی ادامه داد: سرمایهگذاری که بتواند از نتایج کارهای این شرکتها بهرهبرداری کند و به عنوان حامی مالی شرکتهای دانش بنیان معدنی فعالیت کند، بسیار اندک است. به هر حال شرکتهای دانش بنیان احتیاج به سرمایه دارند و سرمایهگذارها هم توجه چندانی به این موضوع نمیکنند.
بیمیلی سرمایهگذاران برای حمایت از شرکتهای دانش بنیان معدنی
رییس پیشین سازمان نظام مهندسی معدن در ادامه عنوان کرد: متاسفانه سرمایهگذاران چندان علاقهمند به سرمایهگذاری در شرکتهای دانش بنیان معدنی نیستند. یکی از دلایلی که شرکتهای دانش بنیان در ایران کشورمان موفق نبودند بیمیلی سرمایه گذاران است.
ناصرنیا با اشاره به اینکه برنامه بلندمدتی در زمینه معدن دیده نمیشود،اظهارداشت: خوشبختانه دستاوردهای کوچکی در زمینه معدن داشتیم ولی این دستاوردهها منتج به بهرهبرداری نشد. مهمترین دلیل نیز نبود سرمایهگذار واقعی در بخش شرکتهای دانش بنیان معدنی است. سرمایهگذاران بایستی نتایج این دستاوردها را به بهرهبرداری برسانند و باید روی این موضوع بیشتر کار شود.
وی در ادامه تاکید کرد:در غیر این صورت تفکرات و ایدههایی که وجود دارند به نتیجه نمیرسند و بهرهبرداری هم از آنها نمیشود.
وی براین باور است: باید یک عزم جدی از طرف سرمایه گذاران برای حمایت از شرکتهای دانش بنیان معدنی وجود داشته باشد. شما میدانید که ما ایرانیها به طور کلی (نه فقط در بحث صنعت، معدن و تکنولوژی) بلکه در تمامی موضوعات دیگر بیشتر تقلید را پیشه میکنیم.
وی ادامه داد: زمانی که به یک موضوع جدید که ایدهای تازه است، برخورد میکنیم تردید داریم که روی آن سرمایهگذاری کنیم و آن را به بهرهبرداری برسانیم. یکی از دلایل آن فرهنگ ایرانیها است. سرمایهداران ما راحت میتوانند تکنولوژی خارجی را تقلید کنند و حتی یک صنعت جدیدی را به وجود بیاورند ولی وقتی که با یک ایده جدید مواجه میشوند اشتیاقی نشان نمیدهند که سرمایه گذاری کنند.
ایدههای نوآورانه صنعت معدن نیاز به حمایت بیشتر دارد
رییس پیشین سازمان نظام مهندسی معدن ایران، تصریح کرد: اگر تلاش جمعی برای حمایت از ایدههای جدید انجام شود، همچنین سرمایهگذاری روی استفاده از تکنولوژیهای جدید صورت پذیرد تحولات خوبی در زمینه رشد و توسعه شرکتهای دانش بنیان معدنی و به صور کل صنعت معدن به وجود میآید.
ناصرنیا در ادامه تاکید کرد: اینکه فقط بگوییم خلاقیت داریم و جوانان را تشویق کنیم که شرکتهای دانش بنیان را تقویت کنند، کافی نیست. در واقع بهره برداری که باید از این خلاقیتها استفاده کند را باید تشویق کنیم. بیشتر از ۶ هزار شرکت دانش بنیان در کشور وجود دارد. واقعیت این نیست که جوانان کشور و فارغالتحصیلان دانشگاهها را تشویق کنیم که ایدههای جدید به وجود آورند ؛بلکه راه آن برعکس است، یعنی باید سرمایه گذاران را تشویق کنیم که از این ایدههای جدید بهره برداری کنند و آنها را به صنعت و تولید انبوه برسانند.
ناصرنیا در پاسخ به این سوال که آیا میتوان معادن را به عنوان یکی از بنگاههای اقتصادی در نظر بگیرم، گفت: در وضعیت فعلی، از منابع طبیعی موجود، بهرهبرداری مناسبی انجام شده است. به این صورت نیست که ما از منابع طبیعی کشور بهرهبرداری مناسبی نکرده باشیم؛ اتفاقا به خوبی در بخش معدن سرمایهگذاری انجام شده است.
وی در ادامه تاکید کرد:تعداد زیادی از پروانههای بهرهبرداری معادن به دلیل اینکه ذخایر خوب و اقتصادی نداشتند، تعطیل شدهاند. حدود ۴ هزار پروانه بهرهبرداری وجود دارد که راکد هستند؛ یعنی فعال معدنی، پروانه بهرهبرداری را بر حسب علاقه دریافت کرده و اکتشاف هم انجام داده است. در نتیجه میتوان گفت که یک علاقهمندی برای عملیات معدنی وجود دارد.
ضعف در اکتشاف عمقی همچنان ادامه دارد
ناصرنیا ادامه داد: مدتهاست که نمیتوانیم نوآوری تازهای در صنعت معدن ایجاد کنیم. به هر حال معدن به منابع طبیعی ما متکی است و منابع معدنی ما آن چیزی است که وجود دارد و به خوبی اکتشاف کردیم؛ اما از نظر اکتشاف عمقی مقداری ضعیف بودیم. این موضوع هم به نبود سرمایهگذاری برمیگردد. در این زمینه سرمایهگذاری کم بوده است ولی برای منابعی که شناخته شدند به خوبی سرمایهگذاری صورت گرفته و به بهرهبرداری رسیده حتی تولید خوبی هم در سالهای اخیر داشتیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ما نمیتوانیم معدن را با نفت مقایسه کنیم و اصلا در آن حد نیستیم که بتوانیم با نفت این صنعت را مقایسه کنیم. نفت یک ثروت خدادای است که خدا به ما داده و از نظر نفت ما اولین کشوری بودیم که در خاورمیانه نفت پیدا کردیم و زمانی که روسیه گاز نداشت اولین خط لوله گازی سراسری ایران به روسیه را احداث کردیم و برای روسیه گاز فرستادیم آن هم زمانی که نمیدانستند گاز چیست. ما از نظر نفت و گاز از نظر زمانی در رتبههای اول در دنیا بودیم و از نظر معدنی هم همینطور و عقب ماندگی نداریم یعنی ما از نظر معدنی عقب نبودیم. حال باید مسیر رو به پیشرفت مجددا احیا شود.
جدیدترین اخبار معدن و صنایع معدنی را اینجا بخوانید.