هوشنگ ادهمی فعال حوزه معدن و صنعت روی، در گفتگو با کانی مگ، با اشاره به چالش‌ها و مشکلات صنعت معدن، گفت: معدن یکی از صنایعی که مشکلات عدیده‌ایی در آن وجود دارد. یکی از مشکلات این حوزه نبود تجهیزات و ماشین‌آلات مورد نیاز است.
وی افزود:در حال حاضر ورود ماشین‌آلات معدنی به کشورمان دشوار شده است. در نتیجه فرسودگی ماشین‌آلات معدنی بار سنگین را بر دوش معادن می‌گذارد. ناوگان ماشین‌آلاتی که در معادن کار می‌کنند نیاز به بازسازی دارند. به طور مثال معادن بزرگ ماشین‌های ۱۰۰ تنی برای فعالیت خود نیاز دارند. با شرایط به وجود آمده، نمی‌دانم معدنی در کشور وجود دارد که بتواند این ماشین‌آلات را وارد کند؟و اگر وارد کرده میتواند به موقع قطعات آن را تامین و ماشین را سرپا نگه دارد یا خیر؟
وی ادامه داد: دومین مشکل، حمل مواد معدنی از معادن است. ناوگان حمل و نقل کشوری به اندازه کافی ماشین‌آلاتی دارد که بتوانند حرکت کنند؛ اما این ناوگان هم بسیار فرسوده هستند. مواد معدنی که از معادن به کارخانه‌ها می‌روند، نیاز به ناوگان حمل و نقلی جدیدی دارند.
ادهمی با بیان اینکه، مصوبه افزایش دستمزدها، افزایش نرخ‌های دیگر باعث ایجاد مشکلاتی در فعالیت‌های تمامی صنعتگران می‌شود، گفت:با ممنوعیت واردات ماشین‌آلات معدنی،دستگاه‌های قدیمی هم روز به روز گران‌تر می‌شوند. در سال جاری قیمت بیل مکانیکی افزایش یافته از سوی دیگر،ترابری نیز مشکل پیدا کرده است؛ همچنین استخراج و فرآوری در قبله این موارد به مشکل خورده است.
وی تاکید کرد: سوال اینجاست،آیا قیمت فراورده‌های معدنی افزایش یافته است؟ خیر. چالش و مشکل جدی بسیاری از معادن و حتی سایر صنایع کشور اقتصادی است.معادن باید ببینند با توجه به وضعیت بازار می‌توانند خود را سرپانگه‌دارند یا خیر؟ معادن نیاز به نوسازی تجهیزات و ماشین‌آلات معدنی به روز دارند.
وی تصریح کرد: دولت باید چاره‌ای برای تامین ماشین‌آلات مورد نیاز معادن بیندیشد.البته تنها مجوز لازم برای واردات ماشین‌آلات معدنی کافی نیست. زیرا در صورت آزادسازی واردات ماشین‌آلات بازهم بسیاری از معادن با مشکل تامین منابع رو به رو هستند. واردات ماشین‌آلات معدنی به ارز نیاز دارد و باید فکری هم به حال تامین ارز این موضوع کرد.
ادهمی در ادامه با تاکید بر اینکه، دولت عرصه‌های معدنی بسیاری حضور دارد، عنوان کرد: عرصه‌های جدید آزاد نیستند که بخش خصوصی اقدام به عملیات اکتشاف و استخراج کند. به نظر می‌رسد به تدریج این عرصه‌ها آزاد شوند. همانطور که می‌دانید، شرکت‌های خصولتی اکثراً وابسته به دولت و یا دیگر شرکت‌های دولتی هستند و با بخش خصوصی رقابت می‌کنند. اگر بخش خصوصی را در معادن کوچک مورد حمایت قرار دهند، شرایط بهتری ایجاد می‌شود. در معادن بزرگ هم تقریباً بخش خصوصی فعال نیست و اکثراً نهادهای وابسته به دولت در این معادن فعالیت می‌کنند.
این فعال حوزه معدن با اشاره به اینکه معدن به عنوان بنگاه اقتصادی بازدهی دارد، بیان کرد: معدن بنگاه اقتصادی خوب و زودبازدهی است. به یاد دارم، چندسال پیش شرکتی که در حال حاضر وابسته به بانک پاسارگاد است این رسالت را داشت که بتواند معادنی که در ایران وجود دارد را شناسایی، استخراج و صادر کند. استنباط این بود که درآمدهای حاصل از صادرات مواد و محصولات معدنی میتواند جای نفت را بگیرد و مطمئن‌تر از نفت هم است چون در دست دولت نیست و میتواند زیربنای اقتصادی و تولید ناخالص ملی را دگرگون کند. از نظر ذخایر شناخته شده معدن در ایران جزء بیست کشور شناخته شده و درجه یک است.
ادهمی در پاسخ به این پرسش، نزدیک به ۴۵ درصد هزینه معادن به ماشین‌آلات معدنی برمی‌گردد و این موضوع چه تاثیری بر فعالیت معادن دارد؟ گفت: این درصد در معادن روباز، زیرزمینی و غیره متفاوت است. بدون شک با دست نمی توان استخراج کرد. حتماً ماشین‌آلات معدنی مورد نیاز است. ماشین‌آلات در معادن مانند تکنولوژی در کارخانه می‌مانند. در کارخانه باید کوره اتوماتیک داشته باشید بهتر است یا به روش سنتی کار کنید؟ ماشین‌آلات در معدن نقش اصلی را بازی می‌کنند. با دست و بیل و کلنگ نمی‌توان کار کرد. به جز چالش ماشین‌آلات، مشکل دانش فنی هم وجود دارد.
وی تصریح کرد: بودن ماشین‌آلات به روز در اکتشاف معادن بسیار مهم است. دستگاه‌های هلی‌شات در سطح زمین پرواز می‌کنند و تا عمق مناسبی تمام مواد زیرزمینی را نشان می‌دهند. مشخص نیست در کشورمان از این دستگاه‌ها چه تعداد وجود دارد؟ در معادن پیشرفته جهان هلی کوپتری‌هایی وجود دارد که این اکتشاف را انجام میدهد؛ اما معادن کشور از هیچ یک این امکانات بهره‌مند نیستند.
وی ادامه داد: ماشین‌آلات در معادن به منزله تکنولوژی هستند و در بخشهای مختلف معدن مورد استفاده قرار می‌گیرند. چه در استخراج و چه در حمل و چه در بهره برداری این ماشین‌آلات هستند که نقش اساسی دارند.
ادهمی عنوان کرد: در معادن بزرگ مثل معادن سنگ آهن نمی‌توان با یک بیل صد تنی کار کرد. باید ده کمپرسی کار را انجام دهند. ترافیک این ماشین‌آلات را نمی‌توان به راحتی مدیریت کرد. ارتقاء تکنولوژی در بحث معدن از اهمیت زیادی برخوردار است. قطعاً همینطور است که معدن را به عنوان بنگاه اقتصادی نگاه می‌کنند و خیلی از کارخانجات فراوری در کنار معادن ساخته می‌شود.
ادهمی در پایان خاطرنشان کرد: معدنی در زنجان داریم که همه اکسیده هستند و شاید بیش از ۳۰۰-۲۰۰ کارخانه حول این محور در زنجان کار می‌کند و شهرک روی در زنجان درست شده است. در همان معدن سولفوره داریم که در دست دولت و اجازه نداده کسی کاری کند. سال‌های سال تلاش کردم مجوز بگیرم و اجازه استخراج کنم ولی مجوز نداند. باید باور کنیم معدن قطب اقتصادی است که نه تنها صاحب معدن بلکه منطقه را میتواند از نظر اقتصادی متحول کند.
