رضا شهرستانی عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در گفتگو با کانی مگ، گفت: صادرات فولاد در دو ماه اخیر به صفر رسیده است و این روند نه فقط برای صنعت فولاد بلکه صنایعی مانند پتروشیمی، مس، روی و پتروشیمی نیز اتفاق افتاده است.
وی در پاسخ به علت حذف ایران از بازار مناسب صادرات فولاد، گفت: در حال حاضر روسیه قیمت فروش فولاد خود را بسیار پایین آورده تا معامله‌کننده حاضر شود ریسک خرید را بپذیرد. همچنین به علت تحریم‌های گسترده روسیه توسط اروپا و غرب، این کشور بازار سیاه یعنی کشورهای تحریمی را که حتی قیمت مصوب جهانی CIS در آن ملاک نیست، هدف قرار داده است.
شهرستانی در ادامه افزود: همچنین روسیه با توجه به کاهش ۱۵ درصدی قیمت فولاد ایران به علت تحریم، تخفیف‌های خود را به ۲۰ درصد رسانده است و عملا مشتریان صنعت فولاد را به سمت خود کشانده است.
عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، با انتقاد از وضع عوارض سنگین صادرات، گفت: بر اساس مقررات داخلی، تولیدکنندگان فولاد محصول خود را ابتدا باید در بورس عرضه کنند و در صورت عدم تقاضا و یا مازاد تقاضا در بورس، صادر می‌شود؛ اما ناگهان عوارض نجومی برای صادرات فولاد وضع می‌شود و این در حالی است، که بسیاری از کالاها از جمله فولاد در بورس خریداری نشده بود، تصمیم به صادرات آن گرفته می‌شود، اما وضع عوارض سنگین صادراتی و قیمت‌شکنی روسیه سبب شده است، که صادرات فولاد به حدود صفر برسد.
وی در ادامه گفت: عدم تقاضای داخلی و روی آوردن کشورهای چین، افغانستان و کشورهای خاور دور ازجمله تایلند و کره جنوبی به بازار محصولات روسیه، باعث تعطیلی کارخانه ها و کارگاه های تولیدی پایین دستی شده است و اگر این روند ادامه پیدا کند، در فصل گرما که بسیاری از خطوط تولید به خاطر قطع برق متوقف می شوند، حتی شاهد ضرر و زیان های جبران ناپذیر برای تولیدکنندگان بالادستی خواهیم بود.
شهرستانی افزود: وزارت صمت عقیده دارد وضع عوارض ۱۷ تا ۲۲ درصدی برای تنظیم بازار داخلی بوده است؛ اما در زمانی که بیشتر از ۳۰ میلیون تن فولاد در ایران تولید می‌شود و مصرف داخلی فقط حدود ۱۵ تا ۱۶ میلیون تن است؛ بنابراین نگرانی برای بازار داخلی هیچ توجیهی ندارد و به نظر می‌رسد، دولت با این کار دغدغه بازار داخلی را نداشته و به دنبال افزایش درآمدهای مالیاتی خود بوده است و اکنون نتیجه این عوارض بالا نمایان شد. در حالی که در تحریم کشور باید قیمت را کاهش دهد، تا بتواند بازار خود را با سود کم حفظ کند، قیمت صادراتی فولاد ایران افزایش داشته و در مقابل روسیه برای فولاد خود تخفیف‌های بیشتری در نظر گرفته است.
وی گفت: با توجه به صادرات ۱۱ میلیون تنی فولاد در سال گذشته، ما باید معدل ۱ میلیون تن در ماه صادرات در سال جدید می‌داشتیم، اما با توجه به عوارض بالا، تخفیف‌های صادراتی روسیه، نوسان قیمت ارز و… صادرات ما ۵/۱ میلیارد دلار عقب افتاد همچنین در این دو ماه ما ۳۰۰ میلیون دلار نیز متضرر شده‌ایم.
شهرستانی همچنین با اشاره به اینکه دو مرتبه جلسه دولت و وزارت صمت برای تبدیل عوارض صادرات به معیار ارزش افزوده به تعویق افتاد، افزود: از اواسط خردادماه به علت قطعی برق کاهش چشمگیر تولید اتفاق خواهد افتاد و انبارها پر می‌شود و این اتفاق شاید باعث کاهش قیمت و از سمت دیگر به خاطر افزایش عوارض کاهش تقاضا خواهد بود. این اتفاق مطمئنا صدمه مستقیم به بدنه تولید مخصوصا تولیدکنندگان پایین دستی خواهد زد و باعث تعطیلی کارخانه جات مخصوصا تولیدکنندگان خصوصی می‌شود.
وی در پاسخ به این سوال که با اعمال تخفیف و ارائه بسته‌های حمایتی اعم از کاهش یا تغییر عوارض صادرات، آیا می‌توان به زودی شاهد بازگشت ایران به یکی از قطب‌های صادرات فولاد و صنایع فلزی بود، گفت: صادرات به چند عامل مهم بستگی دارد. یکی از مهمترین این عوامل ثبات قانون در کشور صادرکننده و همچنین جلب اعتماد مشتریان است.
شهرستانی در ادامه افزود: وقتی به بهانه تنظیم بازار قوانین نابجا وضع می‌شود و تمام معادلات بازار را تغییر میدهد، شاید در ابتدا خریداران بدون اتلاف وقت سراغ فروشندگان دیگر بروند ولی در ادامه جلب اعتماد مجدد آنان کار بسیار دشواری خواهد بود و حتی دشوارتر اینکه روسیه یکی از بزرگترین صادرکنندگان فولاد جهان است، که این نکته جلب اعتماد مجدد کشورهایی مانند چین و کره جنوبی و… را سخت‌تر خواهد کرد.
