کانی مگ-کرونا در تمام جهان شرایط سخت و پیچیدهای را به وجود آورد. همزمان با شیوع کووید ۱۹ در سراسرجهان تمامی اقتصاد جهان مانند سایر بخشها دچار تلاطم شد. بحران سلامت شیوههای کاری مرسوم را مختل کرد و بر تولیدکنندگان فشار میآورد تا فرآیندهای صنعتی را برای ادامه حیات با شرایط خاص وفق دهند. مزیتها از بقای بهترینها به بقای سریعترینها تبدیل شدند. شرایط ویژه به وجود آمده تاکید داشت کسانی که میخواهند در رقابت باقی بمانند باید جدیدترین فناوریها را بپذیرند، مدلهای کسبوکار خود را بازبینی و نوآوری را بپذیرند. اینجا بود زنگ انقلاب صنعتی پنجم در جهان نواخته شد و دوره گذر از انقلاب صنعتی چهارم و ورود به نسل پنجم صنعت رسما آغاز شد.
اقتصاد جهان در دوره انقلاب صنعتی پنجم، تاکید ویژهای بر روی نوآوری و پذیرش فناوریهای نوین دارد. شرایط جهان، باعث افزایش سرعت رباتیک، دیجیتالی شدن و شروع صنعت نسل پنجم شد. انقلاب صنعتی پنجم مانند انقلاب صنعتی چهارم (Industry 4.0) بر استفاده از هوش مصنوعی (AI)، دادههای بزرگ و اینترنت اشیا (IoT) تمرکز داشت، اما آنچه که نسل پنجم صنعت بر آن تاکید دارد هوش انسانی بیشتر در روند توسعهای صنایع است.
نسل چهارم با نسل پنجم صنعت چه تفاوتهایی دارد؟
تفاوت اصلی بین انقلابهای صنعتی چهارم و پنجم این است که صنعت پنجم به دنبال ایجاد رابطه کاری متعادلتر بین فناوریهای هوشمند و انسانها است. بهجای رقابت انسانها با رباتها برای شغل(ترسی که با ورود Industry 4.0 هم وجود داشت) اکنون تصور میشود که انسانها با رباتها همکاری کنند. رباتهای نسل پنجمی، رباتهای مشارکتی هستند و باید در فرآیندهای صنعتی برای کارهای تکراریتر و پیش پا افتادهتر ادغام شوند. آنها فرصتهای بیشتری را برای انسانها و استفاده از استعداد خلاق خود فراهم میکنند.
خلاقیت جریان انقلاب صنعتی پنجم، به ویژه به دلیل افزایش تجارت الکترونیک، بسیار مهم است. کسبوکارها مجبورند به روشهایی فکر کنند و ابزاری برای ارتباط با مصرفکنندگان بیابند که قبلاً این کار را انجام ندادهاند.فعالیت یک کسب و کار با دادههای بزرگ، قرار است به یک محرک کلیدی در تغییر تجربه خرید آنلاین تبدیل شود. با درک دادههای مربوط به نیازها و ترجیحات مصرفکنندگان، کارکنان توانایی ایجاد راهحلهای شخصیسازی شده را دارند که با کمک فناوریهای هوشمند پیادهسازی میشوند.
نوآوریهای بیشتر در صنایع
همانطور که انقلاب صنعتی پنجم( Industry 5.0) توسعه مییابد، مطمئناً شاهد نوآوریهای بیشتری در سراسر صنایع خواهیم بود؛ اما صرفاً خودکار کردن وظایف یا دیجیتالی کردن فرآیندها کافی نخواهد بود. بهترین و موفقترین شرکتها آنهایی خواهند بود که میتوانند با نیروهای دوقلو فناوری و خلاقیت انسانی کارهای خود را پیش ببرند.
واقعیت این است که صنعت نسل پنجم صنایع را به مکانی تبدیل میکند که در آن افراد خلاق میتوانند بیایند و کار کنند تا تجربهای شخصیتر و انسانیتر برای کارگران و مشتریانشان ایجاد کنند.
انقلاب صنعتی پنجم شاهد تعاملات مشارکتی بسیار پیشرفتهتری بین انسانها، ماشینها، فرآیندها و سیستمها برای بهینهسازی حداکثر عملکرد خواهد بود.
بازرسی روند زنجیره ارزش
رشد حسگرهای هوشمند در فرایند انقلاب صنعتی پنجم اجتناب ناپذیر است. تجسم و مدل سازی فرآیندهایی مانند خطوط تولید، هر مرحله از زنجیره ارزش را برای بازرسی باز میکند. این برای مدیریت و شخصیسازی محصولات و خطوط تولید آینده صنایع ضروری خواهد بود.
سیستمهای ردیابی قوی یکی دیگر از مزیتهای توسعه نسل پنجم صنعت هستند. با این سیستمها محدودیتها، موجودیهای غیر ضروری و تاخیرها فورا قابل مشاهده خواهند بود. این به کاهش اتلاف مواد، جلوگیری از سرقت و جلوگیری از سوء مدیریت داراییها در صورت همراهی با فناوریهایی مانند اینترنت اشیا و یادگیری ماشین کمک میکند.
همانطور که گفته شد،حسگر هوشمند یکی دیگر از ابزارهای کاربردی در انقلاب صنعتی پنجم هستند، شامل استفاده از مغز انسان به عنوان منبع سیگنال است. هدستهای ویژه به طور موثری فعالیتهای مغز را ضبط میکنند و میتوانند برای طیف وسیعی از وظایف، مانند کنترل یک بازوی رباتیک، مجهز به ابزار، برای انجام یک کار خاص استفاده شوند.
تجربههای تازه صنایع با انقلاب صنعتی پنجم
انقلاب صنعتی پنجم زمان هیجان و اضطراب خواهد بود.صنایع قادر خواهند بود کارهایی را انجام دهند و تجربه کنند که نسلهای گذشته فقط میتوانستند رویای آنها را ببینند. اما همچنین باید مهارتها، شیوهها و طرز فکرهای ارزشمند را پشت سر بگذارند.
انقلاب صنعتی پنجم این پتانسیل را دارد که عصر اجتماعی-اقتصادی جدیدی را آغاز کند که شکافهای بین طبقه «بالا» و «پایین» را از بین ببرد. این تحول جهانی میتواند فرصتهای بینهایتی را برای بشریت و برای یک سیاره بهتر ایجاد کند.
- نویسنده : محمد قهرمانی کوشان