کانی مگ-مصنوعات هر انقلاب صنعتی به طور تصاعدی جامعه را پیشرفت داده و انسان را به امروز کشانده است. در بیست و دومین سال از قرن که در آن محصولات انقلاب صنعتی چهارم مانند اینترنت اشیا، داده‌ها، اتوماسیون، یادگیری ماشین و … به مشاهیر جدید عصر تبدیل شده‌اند، زمینه ورود به انقلاب صنعتی پنجم را فراهم کرده است.
به نظر می‌رسد که فناوری و تجارت، زندگی تمام انسان‌ها را تحت الشعاع قرار داده است. واقعیت این است که زمان فراتر از انقلاب صنعتی چهارم به دوره انقلاب صنعتی پنجم رسیده است.
انقلاب صنعتی پنجم جایی است که انسان‌گرایی، مدنیت، فراگیری، خلاقیت و هدف در کنار سود و پیشرفت دیجیتالی رشد می‌کند.
عطش یادگیری
رنسانس اول را کنجکاوی فکری به عنوان وسیله‌ای برای آزاد کردن پتانسیل‌های انسانی پیش برد. اکنون بشریت در نقطه‌ای از زمان ایستاده که «یادگیری» در حال تغییر است. دانشگاه‌هایی که از نظر علمی توسعه یافته‌اند، انبوهی از دانشجویان بین‌المللی و مدل‌های آموزشی را ارایه کرده‌اند. بسیاری از دانشگاه‌ها خود را بر سر دوراهی آموزش‌های جدید و سنتی می‌بینند که نیازمند قطب‌نمای جدیدی هستند.
در انقلاب صنعتی پنجم به همان ویژگی‌هایی اقتصادهای نسل چهارمی نیاز خواهیم داشت. این ویژگی‌ها عبارتند از؛ خرد، تفکر انتقادی،خلاقیت، تازگی و مفهوم‌سازی پیچیده.
دانشگاه‌ها به‌عنوان مراکز آموزشی در خط مقدم این بحث هستند، دست یابی به جامعه‌ای موج پنجمی تصمیمی جسورانه می‌طلبد. برگرداندن یا اختراع مجدد IQ یا EQ یک دو راهی بزرگ در این مسیر است؛ اما کارشناسان بسیاری معتقدند که هر دو باید به یک اندازه ارائه شوند.
گوشه نشینی ناشی از همه‌گیری کرونا، عطش یادگیری را در بسیاری از انسان‌ها دوباره برانگیخته است. پلتفرم‌ها و برنامه‌های آنلاین جدید از همه جا پدید آمده‌اند. در واقع، یک نظرسنجی جهانی که سال گذشته انجام شد، نشان داد که کارمندان و کارفرمایان به دنبال ترکیبی از مهارت‌های نرم و سخت هستند و معتقدند که «نوآوری واقعی از مهارت‌های نرم مانند خلاقیت و کنجکاوی، علاوه بر مهارت‌های STEM سرچشمه می‌گیرد.»
رشد همزمان هدف و سود در انقلاب صنعتی پنجم
سازمان‌هایی که با موفقیت از همه‌گیری کرونا عبور کردند و سازمان‌هایی که در انقلاب صنعتی پنجم رشد کرده‌اند، متوجه شده‌اند که برای ایجاد ارزش، باید مدل متفاوتی از سودآوری را بشناسند. همانطور که سازمان‌ها و جامعه به فراتر از انقلاب صنعتی چهارم نگاه می‌کنند، باید انتخاب‌های آگاهانه داشته باشند تا اطمینان حاصل کنند، شرایطی به وجود آمده که در آن سود، هدف و افراد می‌توانند با هم رشد کنند.
انتخاب این نیست که شرکت‌ها روی سود یا هدف یا افراد تمرکز کنند، پاسخ هر سه است. برای سازمان‌ها حیاتی است که سودآور باقی بمانند، تا بتوانند هدف خود را محقق کنند و روی رشد و افراد خود سرمایه‌گذاری کنند. برای اینکه به عنوان یک جامعه با اطمینان، فراتر از انقلاب صنعتی چهارم حرکت کنیم، زمان آن فرا رسیده است که هدف را یکپارچه کنیم و با پیوند دادن هدف و اشتیاق افراد به یک چشم انداز مشترک، پتانسیل انسانی نهفته را تشریح کرده و جامعه عمل را تقویت کنیم.
انقلاب‌های صنعتی همیشه با دستاوردهای تازه‌ای همراه هستند. این دستاورده‌ها ممکن است گاهی منجر به افزایش نرخ اختلال و پیچیده‌تر شدن مشکلات شود. واقعیت این است که الگوریتم‌ها تنها راه‌حل نیستند. مهم نیست که فناوری‌های چقدر پیچیده شده‌اند. برای رویارویی با این چالشها به خلاقیت انسانی بیشتری نیاز است.
انقلاب صنعتی پنجم زمانی رخ میدهد که ترکیب جدیدی از همکاری انسان و ماشین را ملموس شود. به طوری که بتوانیم بر روی قابلیت‌های منحصر به فرد انسانی تکیه کنیم.با وجود تمامی پیشرفت‌ها هنوز ماشین‌ها بر این قابلیت‌ها مسلط نشده‌اند. این قابلیت‌ها عبارتند از؛ خلاقیت، تصمیم‌گیری پیچیده، رهبری تیم‌ها و همدلی.
فناوری، فرآیندها را خودکار کرده و هزینه‌ها را کاهش میدهد. همچنین سرعت را افزایش میدهد، اما در نهایت، اگر می‌خواهیم به پیشرفت ادامه دهیم، باید نوآوری داشته باشیم. چیزی جدید و بدیع خلق کنیم. زمان آن فرا رسیده است که ارزش توانایی‌های منحصر به فرد انسانی را دوباره کشف کنیم تا بتوانیم سود، هدف و افراد را در کنار هم به کمک انقلای صنعتی پنجم شکوفا کنیم.
- نویسنده : محمد قهرمانی کوشان
