جذب سرمایه‌گذاران خارجی باعث رونق بهره‌برداری از معادن می‌شود
جذب سرمایه‌گذاران خارجی باعث رونق بهره‌برداری از معادن می‌شود
مدیر عامل یک مجموعه معدنی معتقد است، با استفاده از فنون و روش‌های جدید امروزه دنیای مدرن، که هنوز در کشورمان شناخته نشده است می‌توانیم سرمایه‌گذاران بیشتری را به کشورمان جذب کنیم و از طریق مهندسی معکوس دروازه‌های نوآوری را به روی صنعت معدن باز کنیم.

کانی مگ – توسعه هر بخش در صنایع مختلف به خصوص صنعت معدن نیاز به جذب سرمایه و بهره‌­گیری از تکنولوژی جهانی دارد تا با استفاده از مهندسی معکوس از ظرفیت نسبی منابع کشور به بهترین نحو استفاده شود و نوآوری بیشتری داشته باشیم. صنایع بزرگ مانند صنعت معدن نیاز به سرمایه­‌گذاری خارجی دارند تا علاوه بر ورود منابع مالی عظیم در بخش تولید، باعث رونق بیشتر صنایع پایین دستی نیز شوند. با ورود محصولات معدنی به بورس کالا، قدرت این حوزه افزایش یافته و باعث جلوگیری از خام فروشی می‌­شود و حتی موجب جذب سرمایه‌­های بیشتری توسط بخش خصوصی می­‌شود.

هادی حیدری، مدیر عامل یک شرکت معدنی معتقد است “محدود کردن اختیارات معدن­داران نه تنها انگیزه­ آنها را برای ادامه کار می‌­گیرد بلکه باعث افزایش مکرر تعطیلی­‌های معدن و متوقف کردن عملیات‌های زیرمجموعه­ آنها می‌­شود. بارها و بارها شاهد این خبر بودم که در سطح استان خراسان حدود ۹۰۰ معدن تعطیل وجود دارد؛ این تعطیلی­‌ها به دلیل وجود قوانین دست و پاگیر و ایجاد ریسک­‌های فراوان برای معدنکاران و سرمایه‌­گذاران است که با وجود خواب سرمایه فراوان، سود دهی آنها با مشکلات فراوانی همراه است.” در ادامه مشروح صحبت­‌های وی را می‌­خوانید.

مهمترین چالش شما به عنوان یک فعال بخش خصوصی در حوزه معدن چیست؟

نا آگاهی مردمان بومی اطراف یک ناحیه معدنی یکی از بزرگترین مشکلات معدنکاران است، به طوری که اختلاف معدنکاران با معارضین محلی یک روستا یا یک شهر منجر به درگیری­‌های بلند مدت می­‌شود. این درگیری­‌ها به به دلیل عدم آگاهی مردم آن ناحیه است و حاشیه ­پراکنی­‌های متعدد شدت این ناراحتی­‌ها را افزایش می‌­دهد و منجر به درگیری­‌های شدیدتر می­‌شوند؛ این اختلاف نظرها و  ناراحتی­‌ها باعث افزایش مزاحمت در فعالیت­‌های معدنی، تهدید، تعطیل کردن محیط کارگاه‌­ها و غیره می‌­شود.

مسئله­ بعدی مربوط به قوانین دست و پا گیر تصویب شده در دهه­‌های اخیر، در زمینه معدن و منابع طبیعی، در کنار افزایش حقوق دولتی است؛ بدین معنی که با وجود شرایط سخت بهره‌­برداری از معدن و کمبود امکانات، این قوانین دست و پای معدن­دار را بیش از بیش می­بندد و انگیزه­ آنها را برای بهبود بهره­‌برداری می‌­گیرید. اگر بهره‌­برداران معدن توان استفاده از فناوری­‌های نوین موجود در سطح جهان را داشتند یا حداقل می‌­توانستند از سوخت‌ه­ای ارزان­‌تری استفاده کنند، توان کنار آمدن با این قوانین دست و پا گیر را داشتند.

محدود کردن اختیارات معدن­داران نه تنها انگیزه­ آنها را برای ادامه کار می­‌گیرد بلکه باعث افزایش مکرر تعطیلی‌­های معدن و متوقف کردن عملیات­ زیرمجموعه­ آنها می‌­شود. بارها و بارها شاهد این خبر بودم که در سطح استان خراسان حدود ۹۰۰ معدن تعطیل وجود دارد؛ این تعطیلی­‌ها به دلیل وجود قوانین دست و پاگیر و ایجاد ریسک­‌های فراوان برای معدنکاران و سرمایه­‌گذاران است که با وجود خواب سرمایه فراوان، سود دهی آنها با مشکلات فراوانی همراه است.

امسال سال تولید، دانش­ بنیان و اشتغال آفرین است، امید است راه فعالیت­‌های معدنی با برطرف کردن موانع صادرات و کاهش عوارض‌­های چندبرابر شده، هموارتر شود زیرا اگر معدنکار صادراتی انجام دهد ارزآوری آن وارد چرخه­ اقتصادی کشور می‌­شود. بهتر است به جای دشمن دانستن معدنکاران از آنها حمایت کرد، تا در کنار سختی­‌های فراوان و به جان خریدن ریسک­‌های فراوان، در کنار دولت در چرخاندن چرخ­ه‌ اقتصاد کشور ارزش آفرین باشند. امیدوارم شاهد برطرف شدن مشکلات و دغدغه‌­های معدنکاران باشیم  و شاهد همکاری‌­ها و مساعدت‌­های خوبی از سوی وزارتخانه­‌ها و دولت محترم باشیم.

مزیت جذب سرمایه‌­گذاران خارجی در حوزه معدن چیست؟ در ایران شرکت‌­ها برای جذب سرمایه­‌گذاران خارجی  با چه چالش‌­هایی رو به رو هستند؟

باتوجه به اینکه معدنکاری از عمر بالائی برخوردار است، قطعاً استفاده طولانی مدت از ابزار آلات و ماشین­‌های بهره‌­برداری منجر به مستهلک شدن و از بین رفت آنها می‌­شود. در دنیا و در کشورهای پیشرفته از تجهیزات و ابزار آلات و سیستم‌­های به روز و جدیدی برای فعالیت­‌های معدنی خود استفاده می­‌کنند. در کشورمان تلاش­‌هایی در این زمینه شده است ولی به دلیل تحریم‌­ها و روابط سیاسی، هنوز نمی‌توانیم از این سیستم­‌ها استفاده کنیم.

حدود پنج – شش سال کذشته در ملاقاتی که با گروه­‌های چینی، عمانی و ترکیه‌­ای، در سازمان­‌های دولتی مانند ایمیدرو داشتم، به این گروه­‌های خارجه سرمایه­‌گذاری در پروژه‌­های معدنی را دادم. با استفاده از فنون و روش‌­های جدید امروزه دنیای مدرن، که هنوز در کشورمان شناخته نشده است می­‌توانیم سرمایه‌گذاران بیشتری را به کشورمان جذب کنیم و از طریق مهندسی معکوس دروازه‌­های نوآوری را به روی صنعت معدن باز کنیم. عدم کیفیت در پروازهای داخلی جزئی از دغدغه­‌های افراد خارج از کشور است و آمار بالای سقوط هواپیماها موجب ایجاد این نگرانی در آنها شده است.

ورود سرمایه‌­گذاران خارجی، علاوه بر افزایش جذب سرمایه‌­گذار در  پروژه­‌های معدنی، موجب ارزآوری و ورود ارز به داخل کشورمان می­‌شود. حذف مالیات از ارزهای وارده، از قانون­‌های امیدوار کننده‌­ای است که اخیراً تصویب شده است.

چقدر کشورمان نیاز دارد تا تجهیزات استخراج معادن را به روز کند و تاکنون چقدر به سمت آن حرکت کرده است؟

از مهمترین دغدغه­‌های استخراج از معادن می­‌توان به تهیه سوخت و بالا بودن قیمت ماشین آلات ایران، نسب به جهان، معارضین محلی، قوانین سخت و دست و پا گیر، سخت­گیری­‌های سازمان منابع طبیعی، راه سازی، تهیه برق صنعتی و عدم ورود تکنولوژی­‌های جدید به داخل کشور اشاره کرد. تهیه تجهیزات جانبی ماشین آلات با توجه به وارداتی بودن آنها به سختی انجام می­‌شود؛ این تجهیزات در ایران تولید نمی‌­شوند و اگر هم تولید شوند با درجه سه و قیمت­‌های بالا هستند.

ماشین آلات و سیستم­‌های حمل ونقل کشور مشکلات مخصوص به خود را دارند. ماشین آلات قدیمی همه دارای استهلاک سنگین و هستند و مصرف سوخت آنها بسیار بالا است. استفاده از سوخت­‌های فسیلی بسیار پر هزینه است و بر این اساس ظرفیت تولید را کاهش می‌­دهند. واردات ماشین آلات جدید و به روز و استفاده از هوش مصنوعی، سیستم‌­های کامپیوتری جدید و سیستم­‌های عیب یابی این دستگاه‌­ها، علاوه بر بهبود در عملیات­های معدنی باعث کاهش نیاز به مصرف سوخت­‌های فسیلی می­‌شود. سیستم معدن کشورمان نیاز مبرم به حرکت به سمت نوآوری­‌ها دارد زیرا کشورمان در این زمینه، پیش­روی­‌های کندی را در برنامه‌­ریزی‌­های دولتی و حکومتی دارد.

توجه به مسائل زیست محیطی و اجتمایی در فعالیت­‌های معدنی چه مزیت­‌هایی را برای صاحبان معدن و بومیان مناطق به همراه دارد؟

اینکه عملیات­ معدنی باعث تخریب محیط زیست می­‌شود امری واضح و انکار ناپذیر است. استفاده از سوخت­‌های فسیلی به نوبه­ خود باعث آلودگی هوا می­‌شود؛ اما همان طور که اشاره شد اگر این سوخت توسط ماشین آلات مستهلک باشد، قطعاً آلودگی بیشتری را به ارمغان می‌­آورد. آلودگی هوا در کنار گرد و غبار در هنگام عملیات­ معدنی از دیگر عوامل آسیب به محیط زیست است؛ بنظر در این باره تنها راه، برای آسیب کمتر به محیط زیست این است که در یک پهنه­ی معدنی قسمت­‌هایی که صد در صد حاوی مواد معدنی هستند، در کنار محیط‌­های­ مورد نیاز برای اسکان کارکنان و جاده‌­های رفت آمد، شناسایی شوند و آن مقدار از پهنه­‌های اکتشاف که از ذخایر معدنی تهی و فاقد استراتژی خاصی هستند به چرخه منابع طبیعی بازگردانده شوند.

بنده به عنوان مدیر عامل یک شرکت معدنی موافق هستم که قسمتی از درآمدهای معدنی صرف ایجاد فضاها سبز مثل درختاری و کاشت بوته شود. اخیراٌ قانونی تصویب شده است که یک در درصد از حقوق دولتی معادن را صرف مردمان بومی آن منطقه و روستاییان شود. امیدوارم همه­ ارگان­‌های مربوطه این قانون را به جدیت دنبال کنند و این یک در صد فقط صرف مردمان آن منطقه شود و وارد خزانه دولت نشود.

  • نویسنده : عاطفه عبدالهی