توان تولید ماشین‌آلات معدنی در کشور وجود ندارد
توان تولید ماشین‌آلات معدنی در کشور وجود ندارد
عضو هیات رئیسه کمیسیون معادن خانه صنعت و معدن ایران معتقد است، در صورتی که ماشین‌آلات معدنی وارد نشود شاهد مونتاژ ماشین‌های دسته دوم چینی در ایران خواهیم بود.

کانی مگ، وزارت صمت در اردیبهشت ماه سال جاری برای کنترل بازار واردات ماشین آلات معدنی و راهسازی، مصوبات جدیدی را در راستای حمایت از تولید ملی صادر کرد. دستورالعمل تصمیمات جدید این وزارتخانه را ابوذر جمشیدوند، سرپرست دفتر ماشین‌آلات و تجهیزات کشاورزی، ساختمانی و معدنی به مدیران کل صنعت، معدن و تجارت ۳۱ استان اعلام کرد و در بند اول آن تأکید شده است ماشین آلاتی اجازه ورود به کشور دارند که داخل کشور ساخته نمی‌شوند. در این شرایط و با توجه به وضعیت ماشین‌آلات معدنی موجود که کیفیت پایینی دارند حتی نمایندگان مجلس هم به این طرح انتقاد کردند. عبدالعلی رحیمی مظفری، عضو کمیسیون صنایع مجلس ممنوعیت واردات ماشین‌آلات معدنی را خود تحریمی می‌داند و معتقد است اگر می‌خواهیم برداشت به‌صرفه‌ای از معادن داشته باشیم باید از ماشین‌آلات با کیفیت استفاده کنیم. حالا با توجه به جلوگیری از واردات این ماشین‌‌ها و قطعات آنها باید دید که آیا تولید داخل می‌تواند جواب‌گوی نیاز معادن باشد. در این مورد با عضو هیات رئیسه کمیسیون معادن خانه صنعت و معدن ایران گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

«شهرام شریعتی»، در پاسخ به اینکه آیا در داخل کشور پتانسیل تولید ماشین‌آلات معدنی وجود دارد و اینکه پس از عدم واردات ماشین آلات معادن از خارج و تاکید بر تولید داخل آیا مشکلات برطرف خواهد شد، به «خبرنگار کانی مگ» می‌گوید: «قبل از هرچیز باید به این موضوع اشاره کنیم که در سال‌های اخیر هرکسی که خواسته خودش را مطرح کند وارد حوزه معادن شده است، از باشگاه‌های فوتبال گرفته تا شرکت‌های غیر تخصصی که می‌خواهند در این زمینه سرمایه‌گذری کنند. در این مورد این سوال پیش می‌آید که چرا وقتی خود معدن داران و سرمایه‌گذارن این حوزه از شرایط راضی نیستند، چرا تاکید بر روی سرمایه‌گذاری معدن می‌شود. بعد از اینکه این طرح اجرایی شد برخی مدعی تولید ماشین‌آلات معدنی در داخل خواهند شد ولی باید بگوییم که این طرح از پیش شکست خورده محسوب می‌شود؛ چون ما پتانسیل این کار را نداریم.»

او با توضیح در مورد دشواری‌های تولید ماشین‌آلات معدنی ادامه می‌دهد: «غول‌های صنعت ماشین‌سازی جهان که همواره در این مورد پیش‌تاز هستند برای اینکه بتوانند محصول جدیدی را به بازار تحویل دهند سال‌ها برنامه‌ریزی‌،طراحی و شکست را تجربه می‌کنند و در این راه سرمایه‌گذاری بسیاری هم می‌کنند، این در حالی است که ما در ایران حتی توانایی تولید خودروهای سواری ایمن هم نداریم. در خصوص ماشین‌ آلات حوزه معدن باید بگویم که بحث ایمنی در این مورد بسیار پراهمیت است؛ زیرا قرار است تُن‌های زیادی را جابه‌جا کند. ما حتی در زمینه مونتاژ هم بسیار دست و پا شکسته عمل می‌کنیم. نمونه این بحث کارخانه ماشین سازی هپکو است که به‌دلیل عدم حمایت و نبود سرمایه نمی‌تواند آنچنان که باید تولیدی داشته باشد حالا ما از شرکت‌ها و تولید کنندگان دیگر چه انتظاری باید داشته باشیم‌.»

شریعتی با اشاره به قدیمی بودن ماشین‌ها در حوزه معدن و عدم توانایی داخلی برای تعمیر و به‌روزرسانی آنها اضافه می‌کند: «ما در این حوزه مشاهده می‌کنیم که حتی از ماشین‌آلات معدنی بالای ۵۰ سال هم استفاده می‌کنند این نشان دهنده آن است که اگر توانایی در این مورد وجود داشت تاکنون باید تحرکاتی در این زمینه می‌دیدیم. ما حتی توانایی ساخت لوازم یدکی این ماشین‌ها را هم نداریم و مجبوریم که همه قطعات را از خارج کشور وارد کنیم که اگر این امکان هم از وجود نداشته باشد باید آنها را خاموش کنیم. ماشین آلات صنعتی پیچیدگی‌ها خاصی دارد و تولید آن هم دانش به‌خصوصی می‌خواهد.»

این تحلیل‌گر حوزه معدن با اشاره به سرمایه انبوهی که تولید ماشین‌آلات معدنی نیاز دارد، ادامه می‌دهد «ما برای اینکه بخواهیم ۱۱ هزار انواع ماشین‌آلات معدنی را تولید کنیم نیاز به ۱و نیم میلیارد دلار سرمایه‌گذاری داریم. با این تعداد تنها بخشی از مشکلات ما در حوزه ماشین‌آلات معدنی برطرف خواهد شد. وقتی پلیس ایران در زمینه ایمنی ماشین‌های سواری همواره هشدار می‌دهد ولی گوش شنوایی نیست پس چگونه می‌خواهیم در این صنعت پرهزینه سرمایه گذاری کنیم و موفق شویم. در این بین باید به این موضوع هم اشاره کنیم که در صورتی که ماشین‌آلات معدنی وارد نشود ما شاهد مونتاژ ماشین‌های دسته دوم چینی در ایران خواهیم بود. این ماشین‌های کارکرده نه‌تنها مشکلی را برطرف نمی‌کند بلکه چالش آفرین هم خواهد بود. در حال حاضر بسیاری از معدن‌داران در ایران ماشین‌آلاتی در اختیار دارند که دائم یا خراب است و یا کارایی چندانی ندارد. در این شرایط که ما در ایران با ابتدایی‌ترین ماشین‌آلات حوزه معدن در حال فعالیت هستیم نباید انتظار معجره داشته باشیم که معادن ما پیشرفت کند.»

عضو هیات رئیسه کمیسیون معادن خانه صنعت و معدن ایران  در پایان می‌گوید: «ما ابتدا برای اینکه بخواهیم وارد صنعت تولید ماشین‌آلات معدنی شویم باید قدم به قدم جلو برویم. در قدم اول باید مونتاژ درست و اصولی را در دستور کار قرار بدهم و رفته رفته قطعات یدکی این ماشین‌ها را تولید کنیم و در صورتی که توانستیم جواب بگیریم و نتیجه مطلوب به دست آمد بعد از آن بیاییم برای حمایت از تولید داخلی و کاهش هزینه‌ها برای تولید این ماشین‌ها اقدام کنیم در غیر این صورت نباید با چنین طرح‌هایی راه را برای واردات ماشین‌های دسته دوم باز کنیم و به این صورت مردم را گول بزنیم.»

  • نویسنده : سیاوش پورعلی