کانی مگ، بهره‌برداری از منابع معدنی بستر اعماق اقیانوس در پنج سال گذشته به طور فزاینده‌ای مورد توجه شرکت‌های بزرگ معدنی قرار گرفته است. رشد معدنکاری دریایی عمدتا به دلیل افزایش آزمایش تکنیک‌های استخراج در محل و همچنین تقاضای فزاینده برای منابع معدنی، از جمله مواد خام مورد مورد نیاز برای انتقال انرژی و در نتیجه سیاست‌های آب و هوایی است.
مهمترین مواد معدنی که از اعماق اقیانوسها برداشت می‌شوند، عبارتند از؛ منگنز (ندول‌های چند فلزی)، پوسته‌های آهن و منگنز غنی از کبالت و همچنین سولفیدهای عظیم و دوغاب‌های سنگ معدن. ذخایر مواد خام مورد بحث را می‌توان در عمق ۲۰۰۰ تا ۶۰۰۰ متری، بر روی پشته‌های میانی اقیانوس، در کف اعماق دریا و … یافت.
اکوسیستم‌های موجود در بستر اعماق دریا و گونه‌هایی که با شرایط زندگی خود سازگار شده‌اند بسیار حساس بوده و عواقب مداخلات به سختی قابل برگشت هستند. به عنوان مثال آثار بهره برداری از گره‌های منگنز هزاران سال بعد آشکار می‌شود. دانش در مورد اکولوژی اعماق دریا بسیار محدود است. به همین دلیل فعالان زیست محیطی به شدت مخالف معدنکاری دریایی بوده و با آن مقابله می‌کنند.
سازمان بین المللی بستر دریا (ISA) برای تعریف و کنترل قوانین اکتشاف و بهره برداری از منابع معدنی قوانینی را تدوین و حتی سازمان UNCLOS را برای بررسی آثار منفی معدنکاری دریایی را تاسیس کرد. در نهایت، مصوب شد که درآمدها و سایر منافع حاصل از فعالی های معدنکاری دریایی باید به طور عادلانه با سایر کشورها تقسیم شود.
در شرایط اقتصادی، اکولوژیکی و قانونی، ISA باید مقررات مناسبی را برای اکتشاف و بهره برداری از منابع معدنی و مواد استخراج شده از اعماق دریا و اقیانوسها تدوین کند. بر این اساس فعالیت‌های اکتشافی و معدنی و انجام پروژه‌های معدنکاری دریایی به صورت جدی رصد می‌شود. البته بسیاری از قوانین و مقررات برای اکتشاف مواد معدنی از اعماق اقیانوسها و دریا در حال حاضر موجود است. قوانین و مقررات پروژه‌های معدنی برای گره‌های منگنز از سال ۲۰۱۷ مورد بحث و مذاکره قرار گرفته و روند رو به رشدی را تجربه می‌کند.
بهار ۲۰۲۱، چندین شرکت بزرگ مانند بی‌ام‌و، ولوو، سامسونگ و گوگل فراخوانی را منتشر کردند که عنوان می‌کرد، این شرکت‌ها دیگر از فلزات اعماق دریا در تولید خود استفاده نخواهند کرد. چند ماه بعد، بسیاری از دانشمندان یک فراخوان بین‌المللی برای توقف استخراج از بستر عمیق دریا امضا کردند.
وضعیت اکتشاف و بهره‌برداری مواد معدنی از اعماق دریا و اقیانوسها
در اصل، ISA باید مجوز فعالیت‌های اکتشاف و بهره برداری مواد معدنی از اعماق اقیانوسها و دریا را صادر کند. بر اساس چنین مجوزی، ISA و توسعه دهندگان معدنکاری دریایی قراردادهای مربوطه را منعقد می‌کنند.
در سال ۲۰۰۱، ISA در مجموع ۳۱ قرارداد اکتشافی منعقد کرده است که هر کدام با مدت ۱۵ سال انجام شود. ۱۹ قرارداد برای اکتشاف گره‌های منگنز در مناطقی به وسعت ۷۵۰۰۰ کیلومتر مربع است که ۱۷ مورد آن در مناطق گرمسیری شمال شرقی اقیانوس آرام و یک قرارداد در اقیانوس هند و شمال غربی اقیانوس آرام انجام می‌شود. هفت قرارداد امکان اکتشاف سولفیدهای عظیم را در دریچه‌های گرمابی در پشته‌های اقیانوس اطلس و در مناطق فرعی اقیانوس هند با مساحت کل ۱۰۰۰۰ کیلومتر مربع برای هر پیمانکار فراهم می‌کند. پنج قرارداد باقی مانده برای اکتشاف پوسته‌های چند فلزی در کوه‌های دریایی در شمال غربی اقیانوس آرام است که هر کدام ۳۰۰۰ کیلومتر مربع را پوشش می‌دهند.
با وجود قراردادهای رسمی و بین‌المللی ISA هنوز هیچ فعالیت معدنکاری دریایی را تأیید نکرده است، زیرا فعالان زیست محیطی معتقدند که برای استخراج مواد معدنی از اعماق اقیانوسها مبنای قانونی وجود ندارد. برخی از شرکت‌های خصوصی فعال در زمینه معدنکاری تلاش می‌کنند تا که اولین پروژه‌های معدنی در برخی مناطق بکر طی ۵ تا ۱۰ سال آینده انجام شود.
صرفه اقتصادی استخراج مواد معدنی از اعماق اقیانوسها و دریاها
استخراج گره‌های منگنز، پوسته‌های منگنز و سولفیدهای عظیم از بستر اعماق دریا میتواند از نظر اقتصادی به صرفه باشد؛ زیرا حاوی مقادیر زیادی مس، نیکل، کبالت و روی در مقایسه با ذخایر زمینی مورد بهره‌برداری کنونی هستند.
بازگشت پروژه‌های معدنی به کف اعماق دریا به عوامل زیادی مانند توسعه قیمت این مواد معدنی و گزینه‌های استخراج رقابتی در خشکی بستگی دارد. به طور کلی، انتظار می‌رود، معدنکاری دریایی به دلیل افزایش تقاضا برای فلزها و افزایش دیجیتالی شدن زندگی مردم و انتقال انرژی افزایش پیدا کند.
معدنکاری دریایی رقیب معدنکاری در خشکی نیست
می‌توان انتظار داشت که ذخایر خشکی برای مدت بسیار طولانی دوام بیاورد زیرا تکنیک‌های استخراج معادن در خشکی نیز به توسعه خود ادامه می‌دهند و هر روز شاهد رشد تکنولوژی در این زمینه هستیم. علاوه بر این، بازیافت مواد معدنی به صورت جدی تشدید شده؛ همچنین بازیافت مواد و توجه بیشتر به باطله‌های معدنی می تواند حداقل تا نیاز به استخراج مواد معدنی بیشتر را جبران کند.
مزیت‌های معدنکاری دریایی
محققان حقوقی استدلال می‌کنند که مزیت بزرگ استخراج مواد معدنی ازاعماق دریا و اقیانوسها تنها با تایید ISA امکان پذیر است، در حالی که در برخی کشورها به طور خاص، فعالیت‌های معدنی منجر به نقض جدی حقوق بشر و آلودگی چشمگیر محیط زیست می‌شود، دقیقاً به دلیل مکانیسم‌های کنترل کمبود‌های فراوانی وجود دارند. بسیاری معتقدند، تا زمانی که معدن کافی در اعماق دریا وجود دارد، دیگر نیازی به استخراج در خشکی نخواهد بود. استخراج معادن خشکی به هر حال ادامه خواهد یافت، مشروط بر اینکه سودآور باشد، زیرا بسیاری از شرکت‌های مختلف درگیر به دنبال منافع اقتصادی خود هستند.
تاکنون، تکنیک‌هایی برای بهره‌برداری تجاری از نوع مواد خام توسعه نیافته است. مفاهیم استخراج فنی مختلف در دست بحث و آماده سازی هستند. عناصر منفرد این تکنیک‌های استخراج از اواسط دهه ۲۰۱۰ در آزمایش‌های میدانی بررسی شده‌اند. در این زمینه باید گفت که ژاپن در تلاش است تا با بهره برداری از معادن اعماق دریا در آب های ملی، تامین منابع معدنی ملی خود را مستقل‌تر کند.
