کانی مگ،با پیشرفت جوامع و ظهور تکنولوژی‌های نوین، دوره‌ای جدید در اقتصاد جهان شکل گرفته است.این روزها دانش و بسترهای نوآوری تبدیل به یکی از منابع اصلی تولید ثروت شده است. این موضوع در اقتصاد کلان نیز خود را نشان میدهد به نحوی که در ادبیات جدید اقتصادی تکنولوژی به عنوان یکی از منابع اصلی کشورهای پیشرو در نظر گرفته می‌شود.به همین دلیل سرمایه گذاران خطرپذیر در تمامی جوامع روند رو به رشدی به خود گرفته است. سید بهاءالدین هاشمی حسینی، کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار کانی مگ عنوان می‌کند« که سیستم‌های سرمایه‌گذاری به سمت نوآوری در تمامی بخشهای اقتصاد متمرکز شده است و سرمایه‌گذاری خطرپذیر میتواند عامل رشد نوآوری در اقتصاد باشند.» در ادامه مشروح صحبت‌های وی را بخوانید.
در دنیای امروز سرمایه‌گذاران خطرپذیر در تمامی صنایع و حتی در حوزه فرهنگ هم سرمایه‌گذاری می‌کنند. به نظر شما این موضوع به قدرت ثروت آفرینی فناوری‌های جدید بازمی‌گردد؟
در تمامی ادوار، دانش و نوآوری منجر به توسعه و رشد اقتصادی شده است؛ اما در گذشته ثروتمندترین افراد، کسانی بودند که در بازار املاک و مستغلات یا در بازارهای متکی بر منابع مانند معادن، نفت و غیره فعال بوده‌اند. شرایط کنونی جهان تغییرات بسیاری به خود دیده است. در حال حاضر فضای اقتصادی جهان بسیار متحول شده است. در فضای جدید اقتصادی دیده می‌شود که صاحبان شرکت‌های فعال در زمینه فناوری‌های نوین مثل فناوری ارتباطات و اطلاعات و رایانه خود را به صدر لیست‌های صاحبان ثروت در دنیا رسانده‌اند. پایه و اساس شکل‌گیری یک اقتصاد خلاق و بر پایه دانش اصلاح زیست بوم کارآفرینی است. به عبارتی دیگر مهیا کردن زیرساخت‌های لازم برای تبدیل یک ایده و دانش به یک کسب‌وکار، باعث شکل‌گیری و رشد این وجه اقتصادی می‌شود. در نتیجه سرمایه‌گذاران خطرپذیر هم تمایل بیشتری برای حمایت از این ایده‌های خلاق و نوآورانه دارند.
همچنین صندوق‌های جسورانه در نقش حلقه مکمل در مرحله دوم این زیست‌بوم اقدام به فعالیت می‌کنند. این صندوق‌ها به پشتوانه علم مدیریت کسب‌وکار، تحلیل کسب‌وکار و شبکه‌هایی که برای مشتریان یا تأمین‌کنندگان دارند و البته به تأمین منابع مالی کمک خواهند کرد که یک شرکت نوپا رشد یافته به مرحله بلوغ یا خروج برسد. پس از این مرحله سرمایه‌گذاران شرکت را به یک سرمایه‌گذار جسور، یک شریک استراتژیک یا صاحبان اولیه کسب‌وکار واگذار می‌کنند و سود شناسایی می‌کنند. با این تعریف می‌توان گفت که سرمایه‌گذاران خطرپذیر نوعی بنگاه تأمین مالی و تجربه برای شرکت‌های نوپا هستند.
صندوق‌های جسورانه در این میان چه عملکردی دارند؟
به عبارتی ساده‌تر صندوق جسورانه مانند صندوق سرمایه‌گذاری مشترک بورسی تلقی می‌شود. با این تفاوت که بر روی شرکت‌های نوپا غیر بورسی سرمایه‌گذاری می‌کند. به علت ذات بسیار پر ریسک و غیر قابل پیش‌بینی سرمایه‌گذاری روی یک محصول نوآورانه در سرمایه‌گذاری خطرپذیر، این‌چنین به نظر می‌رسد که مدیر صندوق دارای نقش بسیار مهمی (حتی مهم‌تر از نقش مدیر در صندوق سرمایه‌گذاری مشترک) در موفقیت شرکت‌های سرمایه پذیر و صندوق‌های جسورانه است. جسورانه علاوه بر دانش مالی و سرمایه‌گذاری که در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک احتیاج است، باید دانش کافی در زمینه گسترش کسب‌وکار و حوزه سرمایه‌گذاری داشته باشد تا شانس موفقیت را بالا ببرد. صندوق‌های جسورانه در دنیا معمولاً در بلند مدت بازدهی بیشتری نسبت به سایر دارایی‌های سرمایه‌گذاری دارند اگرچه انواع ریسک‌های بازار، عملیاتی و نقد شوندگی را به صاحبین خود تحمیل می‌کند.قبل از هر چیزی باید این موضوع را بگویم که صندوق جسورانه عملاً در طبقه‌بندی سرمایه‌گذاری‌ها صندوق‌های سرمایه‌گذاری جزء گروه سرمایه‌گذاری‌های خصوصی محسوب می‌شود. بنابراین نکته این است که صندوق جسورانه‌ای که ماهیتاً خصوصی است چه ربطی به بورس به طور خاص به فرابورس دارد که نهادهای عمومی عرضه می‌شوند، دارد.سرمایه‌گذاران این صندوق‌ها بر عکس صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشاء برای آدم‌های حرفه‌ای است. به همین دلیل، حداقلِ سهم داری، رقم بالایی است.
نکته دیگری که در صندوق‌های جسورانه وجود دارد این است که زمانی که سرمایه‌گذاری سهمی از این صندوق‌ها را خریداری می‌کند باید به یاد داشته باشد که سهم خریداری شده زیر ده درصد از دارایی‌های وی باشد. زیرا امکان سوخت شدن دارایی وجود دارد.
کسب و کارهای نوپا می‌توانند از طریق صندوق‌های جسورانه و یا سرمایه‌گذاری خطرپذیر رشد کنند؟
در تمامی دنیا استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های نوپا به کمک فرشتگان سرمایه‌گذاری رشد می‌کنند و وارد دنیای کسب و کار می‌شوند. تمامی کسب‌وکارهایی که پا می‌گیرند و به شکل یک کسب‌وکار موفق و قابل اتکا در می‌آیند پس طی پیش‌نیازهایی وارد بازار بورس می‌شوند. اینکه که هر شرکت و یا کمپانی بزرگی وارد بازار بورس شود نیاز به یک پیش‌زمینه‌هایی دارد؛ اما اینکه، هر شرکتی وارد بازار سرمایه شود جای سؤال دارد. در تمامی کشورها از زمانی که استارت‌آپ‌ها شکل گرفتند و صندوق‌های جسورانه به معنای واقعی وارد عمل شدند، همان‌طور که نحوه رشد و توسعه کمپانی‌ها تغییر کرد،ورود آن‌ها به بازارهای مالی هم دستخوش تغییرانی شد. برای مثال بازار AIM لندن در راستای شکل‌گیری صندوق‌های جسورانه شکل گرفت و ماهیتاً با بازار بورس تفاوت‌هایی دارد.حضور این کمپانی‌ها در فرابورس اتفاق بسیار خوبی است. شاید ایده‌هایی که از طریق صندوق‌های جسورانه بزرگ می‌شوند نیاز به بازاری مانند AIM داشته باشند؛ اما ورود این کمپانی‌ها هم به فرابورس امری شایسته است. هر چه میزان استقبال از این ایده‌ها بالاتر برود،شرایطی مهیا می‌شود تا اقتصاد کشور به سمت نسل جدید اقتصاد جهان حرکت کند و از حالت تکیه بر کارخانه سازی دور شده و به سمت ایده پروری حرکت می‌کند.
تفاوت‌های صندوق‌های جسورانه و سرمایه‌گذاری‌های سنتی و سرمایه‌گذاری خطرپذیر در چیست؟
در صندوق‌های جسورانه برخلاف سایر صندوق‌های مشابه، بازده ماهانه سرمایه‌گذاران، دوباره و به صورت خودکار وارد چرخه سرمایه‌گذاری‌های صندوق می‌شود. به این ترتیب مراحل اداری و وقت‌گیر مربوط به برداشت و سرمایه‌گذاری دوباره سودها حذف می‌شود. در شرایطی که انتظار می‌رود نرخ سود سپرده بانکی در آینده نزدیک کاهش یابد، این موضوع میتواند مزیت مالی فراوانی برای سرمایه‌گذاران به همراه داشته باشد. با راه‌اندازی صندوق‌های جسورانه مسیر برای پیاده‌سازی ایده‌های نو در بازار بورس فراهم می‌شود، در سرمایه‌گذاری سنتی به اندازه صندوق‌های جسورانه به نوآوری و خلق ایده‌های جدید توجه نمی‌شود از سوی دیگر میزان تحقیقات و بررسی‌هایی که از پلن اقتصادی این ایده‌ها می‌شود بسیار زیاد است. در نتیجه می‌توان به بازدهی آن‌ها نیز امید بیشتری داشت.
- نویسنده : جعفرگودرزی
