کانی‌مگ، عاطفه عبدالهی- شرکت‌های دانش بنیان در کشورمان سالهاست تلاش می‌کنند تا بخشی از مشکلات و چالش‌های صنایع مختلف را برطرف کنند. معدن و صنایع معدنی یکی از بخش‌هایی است که در سال‌های اخیر نیاز به حضور شرکت‌های دانش بنیان را در این بخش بیشتر از پیش احساس می‌کند. برای مثال نخبه‌های دانشگاهی بعد از […]
کانی‌مگ، عاطفه عبدالهی- شرکت‌های دانش بنیان در کشورمان سالهاست تلاش می‌کنند تا بخشی از مشکلات و چالش‌های صنایع مختلف را برطرف کنند. معدن و صنایع معدنی یکی از بخش‌هایی است که در سال‌های اخیر نیاز به حضور شرکت‌های دانش بنیان را در این بخش بیشتر از پیش احساس می‌کند. برای مثال نخبه‌های دانشگاهی بعد از اختراع دستگاه‌های هوشمند با موانع زیادی برای ثبت دستگاه‌های خود مواجه هستند که از مهمترین آنها تست این دستگاه‌ها با هزینه‌های خودشان در معادن مختلف است. به گفته سیدافضل مهری نژاد مدیر عامل شرکت دانش بنیان«معدن یاران دانش» یکی از راهکارهایی که می‌توان توسط آن از آسیب به آب‌های زیرزمینی توسط فرآیندهای انفجار و حیات جانوران آن منطقه‌ی معدنی جلوگیری به عمل آورد، اجراء نکردن روش‌های انفجار سنتی و استفاده از روش‌های نوین در تکنولوژی‌های روز دنیا و آموزش صحیح است. این در حالی است که هنوز هم در بسیاری از معادن ایران روش‌های سنتی در حال اجرا هستند. در ادامه مشروح صحبت‌های وی را بخوانید.
از مشکلات و دغدغه‌هایتان در هنگام آتشکاری و انفجار در معادن وجود دارد؟
در حوزه آتشکاری و انفجار مواد ناریه، نبود آموزش صحیح و عدم رعایت موارد ایمنی و دقت در روش کار موجب آسیب‌های جانی و خسارت‌های مالی فراوانی می‌شوند. سالهاست که در زمینه آتشکاری و انفجار مواد ناریه به صورت تخصصی فعالیت می‌کنیم. به همین دلیل از مشکلات این بخش به خوبی آگاهی داریم. این امر منجر شده است تا تیمی را تشکیل دهیم و نزدیک به بیست سال به آموزش مسائل آتشکاری و انفجار در معادن بپردازیم. عمده فعالیت ما در معادن بیشتر مرتبط با اطلاع رسانی و آموزش کارهای انفجاری به افراد و دست اندرکاران است و در حال حاضر این آموزش‌ها در معادن و در آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای کشور اجرایی می‌شود.
به عنوان یک شرکت دانش بنیان بفرمایید عمده مشکلات و چالش‌های شرکت‌های دانش بنیان معدنی چیست؟
مشکل اصلی شرکت‌های دانش بنیانی که در پارک‌های علم و فناوری و یا شهرک‌های صنعتی مستقر نیستند، بحث مالیاتی است. طوری که مانند شرکت‌های دیگر غیر دانش بنیان، جدا از این که تکنولوژی‌های جدید اختراع کردیم، یک فضای کاری را با سرمایه‌گذاری داخلی به وجود آورده‌ایم و با هزینه‌های خودمان دستگاه‌های اختراعی و تست کرده و یک کسب و کار شکل دادیم. با این وجود ملزم به پرداخت مالیات و ارزش افزوده هستیم. علاوه بر این شرکت‌های دانش بنیانی که در پارک‌های علم و فناوری یا شهرک‌های صنعتی مستقر هستند به آسانی از یک سری کلاس‌های آموزشی، سفرهای خارجی بهره‌مند هستند.
گاهی مشاهده می‌شود که یک سری شرکت‌هایی که در هیچ سامانه‌ای ثبت نشده‌اند محصولاتشان را ۹درصد ارزان‌تر از شرکت‌های دانش بنیان به فروش می‌رسانند، زیرا شرکت‌های دانش بنیانی که در پارک‌های علم و فناوری حضور ندارند باید ۹درصد مالیات بر ارزش افزوده و مالیات تکلیفی را همانند شرکت‌های دیگر پرداخت کنند.
یکی دیگر از مشکلات شرکت‌های دانش بنیان بهره‌ی وام‌های دریافتی هست، یعنی باید ۱۲درصد از سود زحمات اختراعمان و ارائه محصول مدرنمان را به معاونت علمی و فناوری پرداخت کنیم. با وجود کارآفرینی‌هایی که در شرکت خودمان و در معادن دیگر به وجود آورده‌ایم؛ اما نحوه پرداخت بیمه پرسنل شرکت مشابه شرکت‌های دیگر هست .
از دیگر مشکلات شرکت‌های دانش بنیان در خرید مواد اولیه برای تولید است. اکثر فروشگاه‌ها مخصوصا لوازم الکترونیک هیچگونه فاکتور معتبر ارایه نمی‌کنند ولی تمام فروش‌های ما با فاکتور رسمی است. اداره دارایی در موقع رسیدگی فقط فاکتورهای خرید‌های رسمی را قبول دارد و از این بابت نیز بارها محکوم به پرداخت جریمه شده‌ایم. این موارد باعث شده‌اند، از این که دانش بنیان شده‌ایم پشیمان باشیم و بگوییم که ای کاش اصلاً دانش بنیان نمی‌شدیم.
زمینه فعالیت شرکت شما چیست؟ چه خدماتی در بخش معدن و صنایع معدنی ارائه می‌کنید؟ مهمترین دستاوردهای شما در چند سال اخیر چیست؟
فعالیت ما در زمینه ساخت و توسعه انواع دستگاه‌های انفجار ، بهره وری از دانش و تکنولوژی‌های نو در انفجار، آموزش و مشاوره در معادن است. تا قبل از سال ۱۳۷۲ در کشورمان برای انفجار در معادن از دستگا‌هایی انفجار کشورهای خارجی با قیمتهای سنگین استفاده می‌شد، ما اولین دستگاه انفجار را در سال ۱۳۷۲ ساختیم و بعد از ثبت و پشت‌سر گذاشتن فیلترهای مختلف با کمک سازمان‌های دولتی مانند صنایع دفاع وگرفتن تاییدهای مختلف معادن، تاییدیه نهایی را از سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران دریافت کردیم و در این زمینه توسعه پیدا کردیم.
قیمت دستگاه‌هایی که شرکت ما ارائه میدهد درحال حاضر نیز حدود ده برابر از دستگاه‌های خارجی ارزان‌تر و با کیفیت عالی در حال استفاده در انفجار معادن است.
از سال ۱۳۸۰ که تیپ چاشنی معادن از A به تیپ F تغییر کرد، ما نیز به نوبه‌ی خود، دستگاه مورد نیاز این تیپ را به نحو احسن به تولید رساندیم و تقریباً در بالای ۹۵درصد از معادن کشورمان در حال استفاده است.
در سال ۱۳۸۱ نوع دیگری ار دستگاه‌های انفجار (آنتی گریزو ) را ساختیم که در معادن زغال‌سنگ که جزء معادن پر خطر هستند استفاده می شود و از یک سری از تکنولوژی‌های جدید استفاده کردیم که فقط در چند کشور دنیا مانند اتریش، آلمان، فرانسه و … تولید می شود و همچنان هم ساخت این دستگاه‌ها ادامه دارد.
از سال ۱۳۹۲همزمان با ورود تکنولوژی نو بنام نانل ( NONEl ( در ایران ما هم دستگاه‌های انفجار مربوطه را ساختیم ،تکنولوژی‌ساخت این دستگاه‌ها در چندکشورهای پیشرفته مورد استفاده قرار می‌گرفتند که ما در کشورمان از آنها بهره‌مند نبودیم. در همین سال‌ها با حمایت سازمان صنایع دفاع و معادن دستگاه‌های انفجار( NONEl ( ساختیم و ثبت اختراع و تایید بنیاد ملی نخبگان را گرفتیم.
همچنین در سال ۱۳۹۵ با ساخت پلاگ پاوردگ که با کمک این سیستم توانستیم انفجار کنترل شده داشته باشیم و حدود ۲۵درصد به صرفه جویی در مواد ناریه منجر شویم، به طوری که تا قبل از آن، این سیستم‌ها به صورت دستی ساخته می‌شدند ولی ما به صورت صنعتی و انبوه به تولید آن پرداختیم.
گفته می‌شود انفجار در زمین‌های معدنی موجب آسیب رساندن به منابع زمین و محیط زیست می‌شود. چه رویکردی نسبت به این موضوع دارید؟
برخی انفجارها از یک سری لحاظ باعث به وجود آمدن گازهای آلوده به دلیل عدم عملکرد صحیح مواد منفجره و تحریکات گسلی، منجر به آسیب‌های زیست محیطی می‌شوند. اما می‌توان این موضوع را از این زاویه نیز بنگریم که مثلاً مصرف داروهای درمانی نیز به همراه خودشان عوارضی را دارند. باید کاری کنیم تا درنهایت بهره‌بری از این صنعت می‌بریم حداقل ضررها را داشته باشیم. این درحالی است که توسط همین معادن می‌توان مناطق سرسبزی و حتی جاذبه‌های توریستی دیدنی را به وجود آورد. به عنوان مثال در بازدیدی که از معادن چادرملو ، طلای آق‌دره و چندین معدن دیگر داشتم در اطراف این معادن درخت‌های فراروانی کاشته شده و مناطق سرسبز ایجاد شده است، یکی از پروژه‌هایی که شرکت ما با چند نفر از دانش جویان دانشگاه داریم، می‌توان بعد از اتمام ذخیره‌های معدنی، آن منطقه را احیاء کرد و با ایجاد دریاچه‌های مصنوعی و مناطق سرسبز جاذبه‌های توریستی ایجاد کرد. این عوامل علاوه بر جبران خسارت‌ها و آلودگی‌های اندک ایجاد شده توسط معدن، به احیای طبیعت، توسعه صنعت گردشگری و درآمدزایی از این راه می‌شود. در استان یزد و کرمان ما معدن سنگ آهن داریم، چه راهکاری بهتر از این که بعد از اتمام ذخیره‌های این معادن، دریاچه‌ای در این منطقه افتتاح شود، تا با کمک آن علاوه بر ایجاد طبیعتی سرسبز توسط تبخیر زمینه بارش‌های جوی را هم ایجاد کرد.
یکی دیگر از راهکارهایی که می‌توان توسط آن از آسیب به آب‌های زیرزمینی توسط فرآیندهای انفجار و حیات جانوران آن منطقه‌ی معدنی جلوگیری به عمل آورد، اجراء نکردن روش‌های انفجار سنتی و استفاده از روش‌های نوین در تکنولوژی‌های روز دنیا و آموزش صحیح است. این در حالی است که هنوز هم در بسیاری از معادن ایران روش‌های سنتی اجرا می‌شوند.
مهمترین راهکارهای کاهش ریسک ناشی از بروز چال‌های منفجر نشده در معادن روباز چیست؟
دربرخی معادن دلایل چال‌های منفجر نشده، عمل نکردن چاشنی و فرهنگ نامناسب مصرف مواد ناریه در پروژه‌های یک بار مصرف است که متاسفانه منجر به آسیب‌های جانی و مالی می‌شود. قوانین نامناسب در پروژه‌های یکبار مصرف که تعداد زیادی چاشنی باید در یک روز خرج گذاری ومفجرشوند، باعث می‌شود کنترل این چال‌ها به سختی صورت گیرد ، درصد احتمال خطا را افزایش میدهد .
از دیگر مواردی که منجر به ایمنی در این مسیر می‌شود ، استفاده از ریموت کنترل و انفجار از راه دور در هنگام عملیات انفجار است که ارائه این دستگاه یکی از دست آوردهای شرکت ما به عنوان یک شرکت دانش بنیان است. این دستگاه توسط شرکت ما ارائه می‌شود و علاوه بر قیمت و کیفیت خیلی مناسب از دستگاه‌های خارجی، منجر به ایمنی پرسنل و صرفه جویی در استفاده سیم‌کشی‌های می‌شوند. چرا که استفاده از دستگاه ریموت کنترل علاوه بر کاهش هزینه، منجر به افزایش میدان دید عملیات انفجار و جلوگیری از صدمات حاصل پرتاب خرده‌سنگ‌ها و کنترل بهتر محیط انفجار و … می‌شوند.
