کانی مگ-تریلیونها ماده معدنی فلزی در کف دریا میتوانند به توقف گرمایش جهانی کمک کنند، اما استخراج آنها ممکن است به اکولوژی اقیانوس آسیب برساند.به همین دلیل معدنکاری دریایی با سختگیریهای بسیار جدی دنبال میشود.
یک قطعه سیاه رنگ در نمایشگاه معدنی در لندن به نمایش گذاشته شد. بسیاری از بازدیدکنندگان آن را با زغالسنگ اشتباه گرفتند؛ اما واقعیت چیز دیگری بود.
این قطعه یک گره چند فلزی بود که اقیانوس شناسان تریلیونها از آنها را در بستر اقیانوسهای عظیم کشف کردهاند. هر کدام سرشار از منگنز، نیکل، کبالت و مس هستند که برخی از مهمترین مواد معدنی برای ساخت خودروهای الکتریکی، توربینهای بادی و پنلهای خورشیدی به شمار میرود. این مواد معدنی برای جایگزینی خودروهای منتشرکننده کربن، نیروگاهها و کارخانههایی که اکنون آب و هوای جهان را آلوده میکنند، بسیار مورد نیاز است. در نتیجه معدنکاری دریایی و استخراج مواد معدنی از اعماق اقیانوسها برای کاهش کربنزایی در جهان امری ضروری به شمار میرود.
کشف این مواد معدنی در اعماق اقیانوسها شرکتهای معدنی را به واکنش واداشته است. بسیاری از شرکتهای معدنی در کشورهای بزرگ معتقدند که استخراج مواد معدنی از اعماق اقیانوسها باید در اولویت بینالمللی قرار گیرد. به استدلال این شرکتها، معدنکاری دریایی و استخراج این فلزها میتواند به بشریت کمک کند تا خود را از آسیبهای گرمایش جهانی نجات دهد. با لایروبی ندولها از اعماق اقیانوسها سهم کربنزایی در جهان و ویران شدن سیاره زمین کمتر میشود.
بسیاری از فعالان صنعتی و صنعتگران جهان، معدنکاری دریایی را برای رشد صنایع مهم میدانند و معتقدند که صنایع جهان به مقدار قابل توجهی منگنز، نیکل، کبالت و مس برای ساخت خودروهای الکتریکی و نیروگاهها نیاز دارد. صنایع نمیتوانند منابع زمینی این فلزات را بدون تأثیر زیست محیطی قابل توجه افزایش دهند. تنها منابع جایگزین آن در اقیانوسها نهفته است که با معدنکاری دریایی حاصل میشود.
از سوی دیگر محققان زیست محیطی به عنوان مخالفان سرسخت معدنکاری دریایی معتقدند که استخراج ندولهای اعماق دریا برای اقیانوسهایی که قبلاً تحت قرار گرفتهاند و بیش از حد گرم شدهاند فاجعه بار خواهد بود. ساکنان ظریف و با عمر طولانی این اعماق مانند کرمهای چندشاخهای، خیارهای دریایی، مرجانها و ماهی مرکب، با لایروبی از بین میروند. در همان زمان، تودههای رسوبی که با فلزات سمی پوشانده شدهاند، به صورت مارپیچی به سمت بالا فرستاده میشوند تا زنجیرههای غذایی دریایی را مسموم کنند.
در حال حاضر معدنکاری دریایی در جهان تبدیل به یک مناقشه قطبی شده است. از یک طرف، طرفداران استخراج ندول ادعا میکنند که میتوانند جهان را نجات دهد، در حالی که مخالفان هشدار میدهند که استخراج مواد معدنی از اعماق اقیانوس میتواند باعث ایجاد آشفتگی اکولوژیکی تازه شود. خوب یا بد، این مواد معدنی نقش مهمی در تعیین آینده ما ایفا میکنند.
واقعیت این است که تریلیونها گره از مواد معدنی اکنون بستر اقیانوس را پوشانده است. برخی از مناطق آنقدر مملو از مواد معدنی هستند که شبیه خیابانهای سنگفرش شده به نظر میرسند.
این ثروتها علاقه شرکتهای معدنی را برانگیخته است، که اکنون برای دریافت مجوز برای معدنکاری دریایی صف میکشند. تا به امروز، بیش از ۲۰ قرارداد اکتشاف توسط سازمان بین المللی بستر دریا (ISA)، نهاد سازمان ملل که مسئول کنترل استخراج معادن در آبهای بینالمللی، منعقد شده است.
- نویسنده : محمد قهرمانی کوشان