کانی مگ-سال ۱۴۰۱ برای بسیاری از فعالان اقتصادی با چالشها و مشکلات جدی رو به رو بود. گذر از دوران کرونا و عمیقتر شدن آثار تحریمها بر اقتصاد کشور ادامه فعالیت را برای تولیدکنندگان و صنعتگران با مشکل رو به رو کرده است. ادامه روند تحریمهای بینالمللی به صورت مستقیم فعالان بخش خصوصی را هدف قرار میدهد؛ بنابراین تحقق درآمدهای صادراتی و درآمدهای مالیاتی برای اقتصاد کشور تا حدودی در هالهای از ابهام است. حمیدرضا صالحی عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با کانی مگ موانع پیش روی صنعتگران در سال ۱۴۰۱و اولویتهای دولت برای حمایت از صنایع را بررسی کرده است. در ادامه مشروح صحبتهای وی را بخوانید.
دولت برای حمایت از تولید،چگونه باید تولیدکنندگان و صنعتگران را مورد حمایت قرار دهد؟
یکی از مهمترین اولویتها در حوزه صنعت بحث حمایتهایی است که منجر به حرکت درآوردن چرخ تولید میشود .این موضوع تقسیم میشود بر حمایتهایی که در حوزه قیمت تمام شده تولید نقش داشته باشد و تسهیلاتی که از ناحیه بانکها و یا بازار سرمایه ارائه در اختیار صنعتگران قرار میگیرد. این تسهیلات باید به تولید انتقال یابد و یا از طریق امتیازهایی که شامل مواد اولیه میشود به آنها ارایه شود. برخی مواد اولیه مورد نیاز صنایع وارداتی هستند؛ اما سهم قابل توجهی از مواد اولیه نیز از داخل کشور تامین میشود. باید پروتکلهایی تعریف شود تا در تخصیص مواد اولیه به صنایع سفتهبازی و بازار دلالی شکل نگیرد. وقتی دلالی شکل میگیرد،مواد اولیه بسیار گرانتر به دست صنعتگران میرسد.
مهمترین موانعی که در این مسیر پیش روی صنعتگران قرارد ارد چیست؟
موانع مالیاتی، بیمه مالیاتی و مشکلاتی که از تورم شدید اقتصادی گریبان صنعتگران را گرفته است. روشن شدن موتور تولید میتواند این تورم را کنترل کند. تولید کشور نیاز به یکسری حمایتها دارد. این حمایتها شامل تسهیلات بانکی و حمایتهای رفع موانع تولید است.ببرای اینکه صنعتگران بتوانند نقش خود را به درستی در اقتصاد کشور ایفا کنند،باید در زمینههای، نظام بیمه و مالیات، قانون کار و مواردی از این قبیل زیر چتر حمایتی دولت قرار گیرند. نکته دیگر بحث رقابت پذیری میان صنعتگران است. تا زمانیکه تولید و صنایع کشور رقابتپذیر نشود، امکان به دست آوردن بازارهای خارجی و حتی حفظ شرایط موجود هم ممکن نیست.از این لحاظ باید بر روی آینده و تحقیق و توسعه فعالیتهای جدی انجام شود. تحقیق و توسعه که اصطلاحاً به آن R&D گفته میشود، در همه جای دنیا مورد حمایت دولت قرار میگیرد، چون به عنوان یک سرمایهگذاری به آن نگاه میکنند. متاسفانه در کشورمان کمتر به این زمینه توجه شده است، درصورتیکه ۲.۵ درصد از رشد اقتصادی ۸۰درصد از اقتصادهای دنیا همیشه از محل R&D به دست میآید.
شما به موضوع ایجاد فضای رقابتی برای صنعتگران اشاره کردید. این موضوع چگونه محقق میشود؟
موضوع مهمی که نقش پررنگی در اقتصاد کشور دارد، به دست آوردن بازارهای داخلی و خارجی توسط صنعتگران و تولیدکنندگان است. هرچقدر بازار بیشتر باشد، تیراژ تولید بالا میرود و قیمت برحسب تناسب تولید پایین میآید. این باعث رقابتیتر شدن بازار میشود و میتواند در بازارهای دنیا محصولات تولید شده کشورمان بهتر عرضه شود. همچنین محصولات داخلی در بازارهای بین المللی قابلیت رقابت پیدا میکنند.مسئله دیگر مشکلات گمرکی است که صنعتگران با آن مواجه هستند. یکی دیگر از چالشهای موجود پیش روی تولید تامین منابع مالی در گردش است که انتظار میرود از طریق حمایتهای بانکی توسط وزارت صمت بودجهای در قانون بودجه برای آن در نظر گرفته شود که ما بتوانیم سرمایه در گردش برای تولید داشته باشیم و بخش تولید از لحاظ سرمایه در گردش مشکلی نداشته باشد و یک سرمایه گردش در اختیار داشته باشد. زمانیکه سرمایه در گردش در اختیار تولید کننده قرار میدهیم وثایق سنگین از آنها نخواهیم. در شرایط کنونی کشور نیاز به حمایت وجود دارد و همین بس که تولید کننده و صنعتگران در این شرایط کنونی در اقتصاد کشور نقش آفرینی میکنند بسیار ارزشمند است .
دولت در این میان چه نقشی را باید ایفا کند؟
دولت می بایست از تولیدکنندکان و صنعتگران حمایت کند و تولیدات آنها را گارانتی کند و تولید کننده را زیر پر و بال خود بگیرد مثل همه جای دنیا که تولید کننده را رو به جلو هل میدهند و همه چیز در اختیارشان قرار میدهند. در کشور ما اگر موانع را برشماریم موانع بسیار است. تولید در اولویت اول قرار ندارد، چون ما درآمدهای نفتی زیادی داشتهایم وتولید مورد توجه قرار نگرفته است. بیشتر به درآمدهای نفتی توجه داشتهایم و بیشتر نگاه به درآمدها ناشی از واردات بوده است تا تولید و واردات جذابتر از تولید بوده است . در حال حاضر به لطف خدا یک توفیق اجباری پیش آمده و ما درآمدهای نفتی نداریم و از طرف دیگر طبق فرمایشات رهبری اقتصاد مقاومتی و اتحاد بر اوضاع برونگرا میتوانیم داشتههایمان را رهاکنیم و برویم به سمت اینکه هرکس که توان دارد تولید کند ارزش افزوده ایجاد کند که چرخه تولید پیش برود و هرکس هم توان صادرات دارد یعنی بخش برونگرای را انجام دهد آن را حمایت کنیم دولتها باید ظرفیت را برای صنعتگران و تولیدکنندگان فراهم کنند باید هم نواقص داخل کشور و خارج از کشور را درست کنند. در داخل کشور با رفع موانع و حمایت از تولید همانند حمایتهای مالی و حمایت های قانونی و در رابطه با خارج از کشور ما نیاز به بازار داریم که روابط دیپلماسی و روابط بین المللی باید به گونهای باشد که ما بازار بیشتری بدست آوریم و هرچقدر بازار بیشتری بدست آوریم قطعاً درآمد بیشتری خواهیم داشت .
- نویسنده : جعفرگودرزی