کانی مگ، محمدقهرمانی کوشان- در واقع اقتصاد دیجیتال شبکه‌ای جهانی از فعالیت‌های اقتصادی، مبادلات بازرگانی و تعاملات حرفه‌ای است که به واسطه ارتباطات و فناوری اطلاعات به وجود آمده‌اند. به طور خلاصه می‌توان اقتصاد دیجیتال را اقتصاد مبتنی بر فناوری‌های دیجیتال نام‌گذاری کرد. حذف کسب و کارهای سنتی از بستر انقلاب صنعتی چهارم در حال […]
کانی مگ، محمدقهرمانی کوشان- در واقع اقتصاد دیجیتال شبکه‌ای جهانی از فعالیت‌های اقتصادی، مبادلات بازرگانی و تعاملات حرفه‌ای است که به واسطه ارتباطات و فناوری اطلاعات به وجود آمده‌اند. به طور خلاصه می‌توان اقتصاد دیجیتال را اقتصاد مبتنی بر فناوری‌های دیجیتال نام‌گذاری کرد.
حذف کسب و کارهای سنتی از بستر انقلاب صنعتی چهارم
در حال حاضر نماد عینی موج چهارم اقتصاد در بسیاری از کشورها استارت‌آپ‌ها هستند. این کسب و کارها که بیشتر بر بستر تکنولوژی‌های روز شکل می‌گیرند در مدتی کوتاهی می‌توانند سهم قابل توجهی از بازارها را از آن خود کرده و به موفقیت‌های چشم گیری برسند؛ اما بررسی‌های جدید نشان میدهد که لبه تیز موج چهارم اقتصاد بیشتر استارت‌آپ‌ها را نشانه گرفته تا کسب و کارهای تولیدی و شرکت‌ها را. باید توجه داشت که این موضوع به بررسی بیشتری نیاز دارد. اقتصاد دیجیتال در ۱۰ سال اخیر به یک اقتصاد پایداری تبدیل شده است که بیشترین موفقیت‌های سرمایه‌گذاری در این بخش حاصل شده و نتایج بسیار مطلوبی از سرمایه‌گذاری در اقتصاد دیجیتال به دست آمده است. بیشتر استارت‌آپ‌های جهان هم بر پایه کسب و کارهای دیجیتال صورت گرفته‌اند. واقعیت این است که در انقلاب صنعتی چهارم گروهی از گردونه رقابت خارج می‌شوند که توانایی پیوستن به تکنولوژی‌های روز و موج تازه جهان را ندارند. تجارت دیجیتال، بخش تازه‌ای از اقتصاد دیجیتال است که موفقترین‌های جهان در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
مفهوم تجارت دیجیتال
تجارت دیجیتال همان تجارت‌هایی است که بر بستر نرم افزارها شکل گرفته و موج تازه‌ای از کسب و کارها را شکل میدهد. تجارت دیجیتال ارزشی بین تولیدکننده و مصرف کننده ایجاد می‌کند که مهمترین ابزار برای این اثرگذاری همان شبکه‌های دیجیتالی هستند. به عبارتی تجارت دیجیتال برگرفته از آثار شبکه‌های دیجیتالی در کشورهای جهان است. مهمترین مباحثی که در تجارت دیجیتال شکل می‌گیرد تبادل محصولات و خدمات و تبادل اطلاعات و امور مالی است. مهمترین کانال‌های شکل گیری این ارتباطات هم اتصالات دیجیتال هستند.
چالش‌های موچ چهارم برای سیستم‌های سنتی دیجیتالی
روش‌های سنتی دیجیتالی مانند سخت افزارهای بزرگ همچنان در کسب و کارهای b2b کاربرد دارد؛ اما انقلاب صنعتی چهارم یک زمین بازی برای استارت‌آپ‌ها و کسب و کارهایی است که رشد کافی در ده سال اخیر داشته‌اند. این کسب و کارها مانند اینستاگرام، یو تیوپ، فیس بوک و … در زمانی که تغییر و تحولات آغاز شد به موج چهارم پیوسته‌اند و یک چالش برای روش‌های سنتی دیجیتالی مانند تلفن ثابت و … هستند. نرخ بقاء در شرایط کنونی راه‌اندازی کسب و کاری کوچک؛ اما مداوم است. استارت‌آپ‌ها کوچک هستند، به شرعت هم رشد می‌کنند؛ اما نرخ بقاء آن‌ها پایین است. چون مولفه‌ای به نام تغییر با سرعت فراوان ماهیت آن‌ها را نشانه گرفته است. البته بسیاری از شرکت‌های بزرگ هم لرزش‌های ناگواری را به دلیل نوآوری‌های پیاپی در دنیای امروز شاهد بودند که عمده این مشکلات با استارت‌آپ‌ها به وجود آمده است. برای مثال یک اپلیکیشن برای جا به جایی مسافر راه‌اندازی می شود و ممکن است کسب و کار شرکت‌های بزرگ حمل و نقل مسافر را تحت تاثیر قرار بدهد. وقتی یک شرکت بسیار بزرگ شد نباید نسبت به تغییرات پیرامون خود بی‌تفاوت باشد. چون سیستم‌های دیجیتالی همچنان توسعه و پیشرفت خود را با سرعت بسیار بالا پیش می‌برند. سیستم‌های دیجیتالی یک تهدید و چالش جدی برای کسب و کارهای بسیار بزرگی هستند که نسبت به تغییرات پیرامون خود احساس خطر نمی‌کنند.
مزیت‌های اقتصاد دیجیتالی برای کشورمان
با توجه به ظرفیت نیروی انسانی و منابعی که کشور ایران دارد، اقتصاد دیجیتالی میتواند منشا یک تحول برای اقتصاد کشورمان باشد. بسیاری معتقدند که در اقتصاد دیجیتال چون بیشتر کارها از طریق ماشین انجام می‌شود. استفاده از نیروی کار کمتر شده و به عبارت دیگر سرمایه جایگزین نیروی کار می‌شود و در نهایت بیکاری افزایش پیدا می کند؛ اما به دلیل بالابودن ظرفیت انسانی مهارت‌های بسیاری هم به وجود می‌آید و این مهارت است که در انقلاب صنعتی چهارم و اقتصاد دیجیتالی بهترین چاشنی علم و دانش به شمار می‌رود. همچنین دیجیتالی شدن اقتصاد باعث تغییرات بسیاری در رفتارهای پولی و مالی مردم می‌شود و بانک مرکزی مانند سابق تمرکز خود را بر روی چاپ اسکناس نمی‌گذارد. وقتی اقتصاد یک کشور دیجیتالی می‌شود. تراکنش‌های مالی مردم هم تغییر می‌کند و مردم کمتر پول نقد نگهداری می‌کنند و بیشتر خریدها از طریق کارت‌های اعتباری و یا اینترنتی انجام می‌شود و به تدریج شکل پول تغییر کرده به طوری که ممکن است در آینده بانک‌های مرکزی پولی چاپ نکنند و تنها حساب افراد و شرکت‌ها را بستانکار و بدهکار کنند. و این همان نقطه آغازین یک اقتصاد دیجیتالی با رقابت بسیار بالای بازیگران عرصه آن است.
کسب و کارهای دیجیتالی پیشروان عرصه اقتصادی جهان
در حال حاضر سرمایه‌دارترین و برترین کسب و کارهای جهان کسب و کارهای دیجیتالی هستند. شرکت‌های پیشرو در اقتصاد دیجیتال امروز آنهایی هستند که با ارائه یک پلتفرم دیجیتال که امکان تعامل آنلاین تعداد زیادی تولید کننده یا ارائه دهنده خدمات را با تعداد زیادی از مشتریان و مصرف کننده‌ها به ساده‌ترین شکل ممکن فراهم می‌کنند و از محل ارزش افزوده ایجاد شده و تسهیل ارتباط بین خریدار و فروشنده به کسب درآمد می‌پردازند. در این میان، این شرکت‌ها با به خدمت گرفتن مفاهیم و ابزارهای داده کاوی و BIG DATA به کشف سلایق و ترجیحات دو طرف پرداخته و عملا می‌توانند با پیش‌بینی دقیق روندها نبض هر بازاری را در اختیار داشته و هر چه بیشتر محصولات و خدمات اختصاصی را برای مشتریان طراحی و بازاریابی کنند.
سیستم‌های دیجیتالی برنامه‌ای برای تسریع کارآفرینی
میزان شکنندگی این کسب و کارها بسیار بیشتر از کسب و کارهای سنتی است. برای تسریع این سیستم می‌توان با به اشتراک گذاشتن دانش در مورد فناوری های نوظهور و یافتن آمادگی برای آن،شناخت نیازهای بازارو الزامات آن، پروژه‌های تحقیق و توسعه، پروفیل‌های آموزشی،نیازهای استخدام، مکانیسم تأمین مالی و… روند کارآفرینی در جامعه را سریع؛ اما غیر شکننده کرد. اشتراک‌گذاری دانش در جامعه یک اصل در انقلاب صنعتی چهارم برای کسب وکارهای نو ظهور به شمار می‌رود. در انقلاب صنعتی چهارم هر کسب وکاری باید با اشتراکات دانش شکل بگیرد. اقتصاد دیجیتال تنها شناخت بازار و یا شناخت دنیای دیجیتال نیست باید با همراهی مجموعه از افراد که مسلط به دانش‌های مختلف هستند. یک دانش بر بستر دیجیتال را شکل داد. کسب و کارهای دیجیتالی در ایران رشد خوبی داشتند با توجه به اینکه تراکنش‌های مالی مانند کشورهای اروپایی نیست؛ اما خرید وفروش اینترنتی و استفاده از اپلیکیشن‌های مختلف برای خرید، سفر و … از جایگاه مناسبی برخورد ار است. وقتی از ظرفیت‌های انقلاب صنعتی چهارم صحبت می‌شود، باید به ظرفیت نیروی انسانی به عنوان یک اصل نگاه کرد. نیروی انسانی در کشورمان ظرفیت پیوستن به انقلاب صنعتی چهارم را به خوبی دارد.
مهمترین دلیل سرعت بالای رشد یک کسب و کار
یک کسب و کار رشد نمی‌کند، مگر بر اساس یک ابتکار و همراه با دانش راه‌اندازی شده باشد. کارایی یک کسب و کار به میزان ابتکاری است که در مدل کسب و کار و محصول و یا خدمت ارائه شده به کار گرفته می‌شود. رمز موفقیت کسب و کارها در انقلاب صنعتی چهارم، ترکیب ابتکار و دانش است. این مهارت و دانش است که تبدیل به یک نقطه تمایز برای کسب و کار شده و دنیایی تازه را به وجود می‌آورد.
سرنوشت کسب و کارهای سنتی در انقلاب صنعتی چهارم
کسب و کارهای سنتی در انقلاب صنعتی چهارم محکوم به شکست هستند. در دنیای امروز مردم دیگر بسیار کم برای انجام امور بانکی به بانک‌ها مراجعه می‌کنند. در حال حاضر این نرم افزارها هستند که تبدیل به یک شعبه بانکی شده‌اند. سرنوشت کسب و کارهای سنتی در انقلاب صنعتی چهارم حتما نابودی است. هیچ کارخانه‌ای دیگر نمی‌تواند با روش‌های سنتی با کارخانه‌های هوشمند رقابت کند. رقابت در انقلاب صنعتی چهارم بسیار سخت‌تر از دوره های قبلی شده است چون تمامی سیستم‌ها هوشمند شده و دیگر یک کسب و کار بر اساس حدس و احتمال پیش نمی‌رود. در انقلاب صنعتی چهارم همه چیز بر اساس واقعیت شکل می‌گیرد.آنچه که در یک کسب و کار معجزه می‌کند دانش و فناوری روز دنیا است.
